VU Magazine 1977 - pagina 76

1^ magame 30 De tekenen wijzen reeds op een verandering. De Derde Wereld-landen, grotendeels bijgekomen uit de verdoving, na de de-kolonisatie-operatie, en ijverig plukkend aan de boom der kennis, komen tot de ontdekking, dat zij in het verleden ,,grotelijks belazerd" zijn onder het systeem van Adam Smith; onder het motto van „free enterprise". Ze ontdekken, bij wijze van spreken, dat ze naakt zijn en dat anderen in hun kleren rondlopen. Dit slaat dan alleen nog maar op hun grondstoffen. Maar daarbij komt, hoe kan het anders, nog de wrok over de regelrechte men-

in eigen rking. Men probeert dan ook thans deze ontwikkeling stop te zetten, wat niet zal lukken want het kwaad is reeds geschied. „Zolang de machtige landen doorgaan niet het uitbuiten van de minder machtige, zullen ze worden terugbetaald met terrorisme, haat en geweld". Dit is een zin uit een verkiezingsrede van Jimmy Carter. Hij maakte daarbij niet duidelijk of hij doelde op het uitbuiten door de Verenigde Staten van Midden- en Zuid-Amerika. Hopelijk herinnert hij zich deze woorden af en toe in de komende vier jaar.

wordt onze wereld, die toch in elk geval begrensd is, geconfronteerd met een aantal kardinale problemen. Daarvan noem ik hier slechts het toenemende verbruik van minerale delfstoffen. Dit is sedert het begin van deze eeuw reeds vertwaalf-voudigd. Tot voor kort was de verwachting, dat dit verbruik over de gehele twintigste eeuw verveertig-voudigd zou worden. Gezien de scherpe teruggang in het wereldverbruik van grondstoffen na 1973, is het de vraag of die verwachting nog zal uitkomen. Het is ook zeer de vraag of het wenselijk is dat deze trend zich voortzet.

Koper

Uit hef Zweedse Teknisk Tidskrift senroof. Voorzichtige schattingen ramen het totaal aantal door West-Europese landen uit Afrika weggevoerde slaven op twintig miljoen. Alleen al Mozambique heeft in de 19e eeuw nog één miljoen slaven ,,geleverd". De Portugezen waren hier weliswaar de hoofdschuldigen en de Arabieren konden daar al veel eerder ook wat van. Maar steken we de hand eens in eigen boezem, dan mogen we wel eens bedenken, dat het eerste schip dat Afrikaanse slaven in Noord-Amerika aan wal zette, een Nederlands schip was en dat het Nederlandse aandeel in de slavenhandel in totaal ongeveer 5 % heeft bedragen.

Toenemende kloof Schakelen we de OPEC-landen even uit — dat is eigenlijk een hoofdstuk apart — dan zien we dat de kloof tussen de Eerste en de Derde Wereld nog voortdurend toeneemt omdat de schuldenlast van de Derde Wereld-landen sneller toeneemt dan hun inkomsten uit exporten; een situatie die explosief kan worden. Dit zelfs in letterlijke zin daar de hoeveelheid nucleaire explosiva de neiging vertoont zich uit te breiden naar deze landen, nota bene met behulp van de machtigste Eerste Wereld-landen. Daar is men nu van geschrokken, vooral ook met het oog op de stijgende maximumbehoefte

Het gevaar, waarop ik in het begin doelde, bestaat vooral ook daarin, dat de Tweede Wereld zich geroepen voelt om zich op te werpen als pleitbezorger van de Derde Wereld en de belangen van deze landen gaan steunen of behartigen tegen de zin van de machtige Eerste Wereld-landen. We hebben dit reeds gezien in Cuba, Congo-Brazzaville. Vietnam, Laos, Cambodja, Angola en Mozambique, om maar een greep te doen. Achteraf moeten we daar nog dankbaar voor zijn ook. Als we dan maar beseffen dat dit alles een gevolg is van een falende politiek van de machtigste Eerste Wereld-landen, met name van de Verenigde Staten; een politiek die gericht is op eigenbelang. Nog zeer onlangs hebben we. dankzij iemand van Buitenlandse Zaken, die een telegram van het Amerikaanse Foreign Office gedecodeerd heeft,gunnen vernemen hoe de Verenigde Staten met succes getracht heeft de Noord-Zuid onderhandehngen in Parijs te torpederen door een wig te drijven tussen de Derde Wereld-landen. Die man van Buitenlandse Zaken zou feitelijk geen berisping, maareen onderscheiding verdienen, b.v. het ere-lidmaatschap van het CDA. Want, nietwaar, ethisch handelen houdt toch ook in het aan de kaak stellen van internationaal banditisme op hoog niveau? In deze sfeer van onrecht, geweld en macht.

Van koper weten we, dat het verbruik zich in de vorige eeuw heeft verveertig-voudigd. Het verbruik vertoont ten naaste bij een groei van 3,5 % per jaar. Fig. 1 vertoont een dergelijke groeicurve. Deze exponentiële groei betekent een verdubbeling van het verbruik in 20 jaar. De grafiek gaat uit van een consumptie van 6000 ton koper omstreeks 1800. In 1973 was het wereldverbruik van uit erts geworven ruw koper reeds 7,4 miljoen ton. Het benauwende van een dergelijke ontwikkeling is altijd, dat men er aanvankelijk niets van merkt, maar dat op een gegeven moment een verdere verdubbeling technisch, financieel of fysiek niet maar haalbaar blijkt. Dit wordt nog duidelijker als men let op de gestippelde curve in fig. 1 die het totale verbruik weergeeft. Daarbij bedenke men, dat het totale verbruik in een verdubbelingsperiode (in dit geval 20 jaar) gelijk is aan de som van hetgeen in alle voorafgaande verdubbelingsperioden is verbruikt. Zo is thans in totaal ongeveer 100 miljoen ton koper metaal geconsumeerd en zou dus in de komende 20 jaar evenveel geproduceerd moeten worden, indien de ontwikkeling van Rg. 1 Expenentiëte groei van 3,5 procent per jaar betekent verdubbeling in t w i n t i g jaar

Aantal jaren Cumulatieve c o n s u m p t i e in miljoenen tonnen Consumptie in miljoenen t o n n e n

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen