VU Magazine 1977 - pagina 455

m magazine 13 door prof. dr. H. J. J. Nijkamp

Manipulatie met erfelijkheid: meepraten van „anderen" gewenst In de afgelopen tientallen jaren heeft het wetenschappelijk onderzoek onze kennis en onze inzichten omtrent de erfelijkheid sterk vergroot. Het erfelijkheidsonderzoek of genetisch onderzoek, heeft een jaar of 4-5 geleden wederom een sterke impuls gekregen door de ontwikkeling van een aantal nieuwe technieken.

Al enige malen kwam prof. dr. H. J. J. Nijkamp in VU-magazine aan het woord over zijn vakgebied, de genetica. Het is een terrein van onderzoek dat niet zonder risico's is. In het november-nummer van 1972 pleitte prof. Nijkamp er voor, dat ook anderen dan alleen vakgenoten zouden gaan meepraten over de (soms zeer snelle) ontwikkelingen, die steeds verdergaande manipulaties mogelijk maken met de erfelijkheid. In dit verhaal (oorspronkeUjk een voordracht die vorige maand op een Open Dag van de sub-faculteit biologie werd gehouden voor leden van de VU-Verenigii^) wordt dat pleidooi herhaald:,,Het lijkt voor de toekomst beter dat een raad in het leven wordt geroepen die niet alleen bestaat uit vertegenwoordigers van de exacte wetenschappen, maar ook uit juristen, medici, maatschappij wetenschappers etc."

Deze nieuwe technieken stellen de wetenschappelijke onderzoek in staat om, op vrij rigoreuze wijze, te sleutelen aan, te manipuleren met de erfsubstantie, de substantie die in alle levende organismen, inclusief de mens, verantwoordelijk is voor de erfelijke eigenschappen van die levende wezens, en die bovendien verantwoordelijk is voor het doorgeven van de erfelijke eigenschappen aan het nageslacht. Deze nieuwe wetenschappelijke ontwikkeling heeft bij de onderzoekers, maar niet alleen bij hen, ook bij vele anderen, belangrijke, indringende vragen opgeroepen; heeft geleid tot uitvoerige diepgaande discussies, nationaal en internationaal; heeft ook geleid tot het treffen van een aantal maatregelen. In dit verhaal wil ik op een aantal aspecten van genetische manipulatie in-

gaan. Het gaat dan onder meer over de volgende vragen: wat verstaan we precies onder genetische manipulatie? Wat is het belang, het nut van genetische manipulatie voor het wetenschappelijk en toegepast onderzoek? Zijn er aan dit onderzoek gevaren verbonden en vooral wat zijn de ethische aspecten van die nieuwe ontwikkelingen? Voordat ik echter inga op deze vraagpunten wil ik iets uitleggen over de erfsubstantie zelf, opdat de lezer wat gemakkelijker in staat is de problematiek te plaatsen.

Foto 1 Een cel van een plant met celkern

Foto 2 De 46 chromosomen van een mens

„Computer" Levende organismen zijn opgebouwd uit kleine eenheden, zg. cellen. Op de eerste foto is zo'n cel te zien, in dit geval van een plant. De erfsubstantie bevindt zich in iedere cel in een deeltje, de zg. celkern. Binnen zo'n cel-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen