VU Magazine 1977 - pagina 166

1 ^ magazine 32

bezoek werd het tweede oogmerk van mijn reis. Een derde oogmerk was voor mij, te trachten het evidente gebrek aan informatie in de westerse wereld over de revalidatietoestand in Vietnam wat op te vullen. Een ieder begrijpt dat er in Vietnam veel invaliden zijn. De ernst van dit probleem wordt niet alleen bepaald door het aantal gehandicapten, maar ook door de aard van hun handicap, de aanwezige voorzieningen en scholingsgraad van het personeel, de sociale structuur van een land en de mentaliteit van de bevolking.

Wederopbouw Voor de aankomst in Hanoi heerst ineens een zenuwachtige stemming in het vliegtuig, en als we naar buiten kijken beseffen we waarom: Vietnam is nu niet meer iets op krantenformaat, het is tastbare werkelijkheid: je ziet bomkraters en herstelde dijken zover je kunt kijken. En zo blijft het gedurende de 2 1 /2 week in Vietnam; steeds weer de restanten van de gruwelijke oorlogsomstandigheden, en steeds weer de koortsachtige systematische wederopbouw. Eerst in Hanoi: in elke straat wel op de plaats van een gebombardeerd huis een parkje, of een plantsoentje, en elke straat dichtgeworpen mansgaten waar de bevolking in kon schuilen gedurende de luchtaanvallen; overal herstel- en opbouwwerkzaamheden; aan vleugels van ziekenhuizen, aan de gevel van het station, aan de 2 kilometer lange brug over de Rode Rivier bijna nergens meer puin; alleen bij herdenkingsplaatsen van de kerstbombardementen in 1972. In de arbeiderswijk Dang Da, in de Kham Thienstraat is er zo één: na de aankondiging van Nixon de bombardementen te staken, kwamen de bewoners in de kerstnacht terug om voedsel en kleding te halen, maar de B-52's kwa~ men ook terug; in 1 nacht 135 doden, 120 gewonden, 50 kinderen wees, 200 kinderen halfwees, alle huizen plat. Dat levert nu een mooie brede straat op. In diezelfde wijk Dang Da bezoeken we het eerste ziekenhuis; met een door de universiteit van Groningen geschonken polikliniek voor tandheelkunde; alles zoals we verwacht hadden, alleen de aantallen verwerkte patiënten liggen hoger. Hier ook de eerste vraag om verdere hulp: de boren en vullingen dreigen op te raken, binnen een jaar zijn ze toe aan kunstgebitten. En de eerste uiteenzetting over de principes van de gezondheidszorg: gedecentraliseerd van opzet, nadruk op de preventie, efficiënt gebruik van de weinige specialisten, zowel gebruik van westerse geneeskunde als de

acupunctuur en kruidengeneeskunde. Dat dit geen theorie is maar praktijk, zien we nog vele keren: we zien gezondheidsposten in dorpen en stadsbuurten, waar een hulparts, een verpleegster en een vroedvrouw werken; we zien dat in elk landbouwgebied dat opnieuw in gebruik genomen wordt een ziekenhuisje wordt gebouwd. We bezoeken herstelde provincieziekenhuizen. Het ziekenhuis in Hué bij voorbeeld, met 1.000 bedden en 950 personeelsleden. Een modern ziekenhuis waar door het gedecentraliseerde gezondheidssysteem alleen de ernstigste patiënten terechtkomen. We zijn dan in ZuidVietnam, en horen veel verhalen over de bevrijding: het wegvluchten van de Amerikanen, aanhangers van het Thieu-regime die ook wegvluchtten, daarbij de patiënten aan hun lot overlatend. 60 werden dood in bed gevonden, 1 op de operatietafel.

Gedemocratiseerd Na het uitblijven van een bijltjesdag komt het personeel geleidelijk weer terug, en wordt omgeschoold: er moet gewerkt worden zonder de medicijnen uit de VS, de patiënten hoeven die niet te betalen, er moet geselecteerd worden op urgentie, en niet op financiële draagkracht, er wordt acupunctuur toegepast, iedereen moet ook een paar uur per dag op het land werken. De opleiding van de verpleegsters is gericht op het werk in de provincie, de artsen zijn verantwoordelijk voor de gang van zaken in de provincie en reizen geregeld rond door de provincie om het plaatselijk personeel met raad en daad bij te staan. Het bestuur van het ziekenhuis is gedemocratiseerd. Een aantal verpleegsters in opleiding zijn voormalige prostituees. Onder de patiënten veel slachtoffers van de volksziekten, een op de honderd Vietnamezen heeft tuberculose, op de chirurgische afdelingen patiënten die op een mijn trapten, minstens eens per week komt er weer zo'n slachtoffer binnen, veel kinderen met besmettelijke ziekten, van moeders uit gebieden vergiftigd met ontbladeringsmiddelen. „Geen ondervoeding meer wordt er met trots verklaard" door dr. Vien, „maar daarvoor zijn onze inkomens ook genivelleerd." De verschillen tussen de diverse groepen Zuid-Vietnamezen zijn inderdaad genivelleerd; sommigen hebben nog meer handel of geld dan anderen, maar de goederen worden bijna niet aangevuld. De arbeiders die produktief werk doen in de landbouw of de nijverheid krijgen ongeveer 2 X zoveel rijst als de werklozen. Daar

zijn er veel van: een half miljoen ex-soldaten, honderdduizenden prostituees, 5 van de 10 miljoen mensen die van het platteland verdreven zijn naar de krottenwijken. Herstel van de produktie is de eerste zorg van de regering, daarvoor moeten in hele landstreken weer mijnen geruimd worden, vergiften weggespoeld, irrigatiewerken hersteld, huizen gebouwd, bomen geplant, woekerend onkruid bestreden, malariamuggen gedood.

Verhuizen De arbeidsreserve is groot genoeg. Ook als de motivatie om na een stadsleven in de kleinhandel of de „dienstensector", zoals die ironisch genoemd wordt, weer hard lichamelijk te werken op het platteland niet zo groot is, dwingen de omstandigheden de mensen er wel toe: er komt geen handel het land meer binnen, er komt geen geld het land meer binnen, er komen geen klanten het land meer binnen, er komt geen voedsel het land meer binnen. Amerika is als afzetmarkt voor de resterende fabrieks- en plantageprodukten weggevallen. De regering moedigt verhuizen naar het platteland aan: je krijgt voor een halfjaar rijst, een huis en 1.000 m^ grond voor eigen gebruik als je naar een Nieuw Economische Zone gaat. Na ongeveer eenjaar hard werken leveren die al genoeg op om niet alleen de 10 tot 30.000 inwoners van voedsel te voorzien maar ook om een deel van de produktie te verkopen voor gebruik in de steden. We bezochten zo'n NEZ: Ie MinhXuan, bij Ho Chi Minhstad, inde Mekong-delta. Je komt dan eerst langs een veld met zo'n honderd gloednieuwe door de Amerikanen achtergelaten bulldozers, die stilstaan wegens gebrek aan brandstof, en dan hoor je van tientallen kilometers kanaal die met de hand gegraven moesten worden. Er wonen en werken behalve de teruggekeerde oorspronkelijke bewoners ook exsoldaten, barbedienden, kappers en straathandelaren die behalve agrarisch geschoold ook ,,heropgevoed" worden. Die heropvoeding houdt in dat aan de mensen duidelijk wordt gemaakt hoe het voormalige, en hoe het huidige economische systeem in elkaar zit, wanneer en waar welke oorlogshandelingen werden gepleegd (wij in Nederland' waren beter geïnformeerd dan de stadsbewoners in Zuid-Vietnam), hoe het eerste vijftienjarenplan eruit ziet, hoe je in het huidige systeem voor je belangen kunt opkomen. Heropvoeding gaat bijna overal hand in hand met scholing, ze vinden plaats op de dag- en avondscholen, op alfabetisa-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen