VU Magazine 1980 - pagina 71

l ^ magame 25

MffM !Oöfll§l

1 inwAawrooi-'

Jfji II ',

! j II

Jl

nog en is de grootste van de soorten Gereformeerde kerken in Nederland. Maar ook de oude naam leeft voort: een groep was het niet eens met de samensmelting en bestaat nu nog onder de oude naam: Christelijke Gereformeerde kerken. De hoop van Kuyper, dat een zeer grote groep orthodoxen de Hervormde kerk zou verlaten was ijdel gebleken: de Doleantie was niet meer dan een (tweede) afscheiding. Men heeft wel beweerd, dat de Doleantie door de mensen rond de VU is uitgelokt: het probleem van de afgestudeerde dominee's was in één keer opgelost omdat het aantal plaatselijke kerken door de Doleantie sterk toenam. Historisch onderzoek heeft aangetoond, dat van opzet geen sprake is geweest. De VU heeft trouwens veel nadelen ondervonden van de onenigheid in de kerk, omdat in de vereniging zowel voor- als tegenstanders zaten van de Doleantie. Deze problemen liepen zo h o o g , dat enkele belangrijke medewerkers, mensen van het eerste uur, zich terugtrokken. Onder hen was b.v. professor Hoedemaker. Ook bedankte een aantal mensen als lid van de vereniging. Door de Doleantie is ongewild de brede opzet van de VU enigszins ingeperkt: veel Hervormden weigerden verder met Kuyper samen te werken en gingen w e g , terwijl het aantal leden van Gereformeerde afkomst groeide. Door deze verschuiving is het begrijpelijk, dat de VU gemakkelijk vereenzelvigd werd en w o r d t met kerkelijk gereformeerd, hoewel dit nooit de bedoeling van de oprichters is geweest. Wel hebben problemen in de Gereformeerde kerken vaak een sterke weerslag gehad op de Vrije Universiteit. Men zou denken, dat wat met Gereformeerde grondslag werd bedoeld dan ook wel duidelijker zou zijn geworden. Maar dit was niet het geval. Ook in latere jaren bleef de grondslag in discussie en dit leidde soms tot grote tegenstellingen. De invloed van Kuyper werd groot; voor de achterban, die hem als de door God gegeven leider zag, was duidelijkheid een eerste vereiste.en moest onzekerheid over de beginselen w o r d e n voorkomen. In deze omstandigheden gaf het b.v. geen pas, dat professor De Savornin Lohman, hoogleraar rechten aan de VU kritische vragen stelde over de calvinisten: stonden zij wel steeds in de voorhoede in de strijd tegen maatschappelijke gebreken? en over de Vrije Universiteit zelf: zou

\RIJI- rXlVER.SITEIT.

.1II (I r r i

'maatschap

/.\ jf/T iJitM.i.i / -' //.//' ;.irr. ^^^m M ^^^m '''••!•'' Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Bereformeerden Grondslag

.r\'-'. '•lopu'/i

/•

door:

/'.V/;/ it-f m:j]7V/<:,j^-j;^yfj hf

./';;.

( IBS

«A

!o! /• v.',- ,.-:/-,/'.•//•.e.//,

o/Wr'Wmfim^Ai^

Oier did. tfEÏoi,! «a üdmuUchtf d n VerHEiRiEj. i\t it i[«trilj<

Opdrachten: iVlet een weinig vleiende term zou je hier van een ideologische zuivering kunnen spreken. Deze zuiveringen komen meer voor bij partijen of groepen in opkomst, die meestal een strakke leiding waarderen, Ken je hiervan voorbeelden? Een ander probleem is de rol, die de vereniging in dit geval moet spelen. In hoeverre is deze in staat tot het geven van een oordeel?

Cmlr'hut.,

AMSTERD*», J Januari 1880,

(

een Christen, die rechten wilde studeren, beslist voor de VU moeten kiezen? Lohman eiste voor zich een zekere ruimte wat zijn opvattingen betreft. Deze ruimte werd hem niet gegund: na een lange en moeizame procedure kwam men tot de uitspraak, dat de gereformeerde beginselen in zijn onderwijs niet tot hun recht kwamen. Lohman, die zich jarenlang had ingezet voor de VU en het Christelijk onderwijs in het algemeen, nam ontslag.

De straffe leiding van Kuyper bleef tot het begin van deze eeuw. De nauwe banden tussen de Vrije Universiteit en b.v. de Anti-Revolutionaire partij werd in die tijd niet als ongewenst of onzuiver ervaren. Zo hebben de leiders van deze partij: eerst Kuyper, later Colijn en Schouten ook in de vereniging een leidende functie vervuld. Kenmer-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen