VU Magazine 1983 - pagina 465

die om bloedvergieten te voorkomen zich niet verzette tegen de door Hitler uitgelokte„/^nsc/7/uss"van Oostenrijk bij het Derde Rijk: „Het is oneindig veel dapperder voor het onrecht, het geweld op zij te gaan en een mateloos bloedbad, het gruwelijk lijden van een geheel volk te voorkomen". En Finland had er met zijn kleine leger beter aan gedaan reeds in september '39 bij de eerste krijgshandelingen de vredesvoorwaarden van de Russen te aanvaarden dan daar tot januari '40 heilloos over door te vechten. Maar de oorlog komt dichterbij en het wordt Van Bruggen soms bang te moede. In september '38 schrijft hij dat hij enkele weken daarvoor zijn voorzitterschap heeft opgezegd: ,,Als organisatie kunnen we niet veel meer doen. En dat strookt niet met mijn temperament!" Maar met het oplopen van de internationale spanning: ,,voelde ik heel positief dat ik mijn post niet had mogen verlaten". Na een aangrijpende vergadering met het Vereenigings-

bestuur hebben de ,,vrienden me met blijdschap weer in hun kring genomen". ,,Weet u wat mijn fout was? Ik dacht dat we marcheren moesten net als vroeger! Maar neen, zo is 't niet meer! Het bevel is thans staan! Pal staan! Om de banier die we hebben omhoog te houden!" Ingewanden De strijd tegen de oorlogszonde moet op de ,,eerste en de voornaamste plaats" gestreden worden: ,,Niet op het slagveld en niet op het politieke erf, doch op het pad der kerken" schrijft Van Bruggen in januari '37. En de pogingen om in ieder geval de gereformeerde kerken op dat standpunt te krijgen, dat is eigenlijk het voornaamste waar de Vereeniging zich mee bezig heeft gehouden. Al in 1933 wordt melding gemaakt van het feit dat een lid in het Noorden des lands van het Heilig Avondmaal is afgehouden en in dat zelfde jaar wordt geconstateerd dat de gereformeerde kerken nog niet rijp zijn voor een beslissing inzake het

oorlogsvraagstuk. Van Bruggen is daar niet ongelukkig mee: ,,Een uitspraak nü zou de Kerken noodlottig worden". Maar in 1936 doet de Generale Synode van Amsterdam dan de nog steeds omstreden uitspraak: ,,dat er naar het oordeel der Synode geen plaats is voor leden onzer Gereformeerde Kerken in organisatiesdie van in het rapport genoemde onschriftuurlijke dwalingen uitgaan, als daar zijn het,,leidersbeginsel", de nationalistische totalitaire machtsstaat en van anti-militaristische verwerping van de oorlog in elke vorm." De Vereeniging wordt over een kam geschoren met de NSB en ook de CDU wordt met dit besluit in de ban gedaan. Van Bruggen fulmineert fel tegen het Synodebesluit: ,,in de Gereformeerde Kerken is plaats voor al degenen, die bereid zijn den naaste de hersenpan te verpletteren of de ingewanden naar buiten te stoten; die bereid zijn den naaste te doorzeven met een rikketikkende mitrailleur; die bereid zijn den

De eerste Algemeene jaarvergadering van 28 maart 1932 te Utrecht. Vooraan in hei midden H. L. van Bruggen, 1e voorzitter. Linies van hem O. W. de Graaf, I e secretaris. Tweede rechts vooraan D. Fokltema Sr. 1 e penningmeester

vu-Magazine 12(1983) 10 november 1983

391

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen