VU Magazine 1986 - pagina 130

Uit de Hortus

Leliën en bloemen des velds II, de klaproos "Alle vlees is gras, en al zijn schoonheid als een bloem des velds. Het gras verdort, de bloem valt af, als de adem des Heren daarover waait. Voorwaar, het volk is gras. Het gras verdort, de bloem valt af, maar het woord onzen God houdt eeuwig stand." (Jesaja 40:6-8) Niet alleen in het Heilige land of andere gebieden rond de Middellandse Zee komt de klaproos (Papaver rhoeas) overvloedig voor, ook in ons land is het geen onbekende verschijning. Was het vroeger — voordat er gebruik gemaakt werd van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen — een veel voorkomend eenjarig gewas in graanvelden, tegenwoordig treffen we deze zo fraai roodbloeiende plant massaal aan op vers opgespoten percelen land, pas aangelegde of gerenoveerde dijklichamen, langs bermen van wegen en wat dies meer zij. De tijd dat dit gewas met zijn vuurrode, in de wind wapperende bloemen zijn omgeving intens kleurt is helaas van korte duur. Een week of drie duurt dit feest slechts, waar nadat een enkele laatbloeier het ook voor gezien houdt, alleen de vruchtdozen nog aan een glorieuze tijd herinneren. Naarmate andere overblijvende onkruiden het groeigebied van de klaproos veroveren en de concurrentie te groot wordt, verdwijnen zij als sneeuw voor de zon. Dit verschijnsel komen we ook tegen op de dorre droge akkers in het Middellandse Zee-gebied. Worden ze van tijd tot tijd bewerkt dan bevordert dit eveneens de groei en bloei van Papaver rhoeas. Waar zich eenmaal klaprozen hebben ont-

120

wikkeld en massaal zaad hebben gevormd, blijven de zaden aan de aarde toevertrouwd, lange tijd hun kiemkracht behouden. Pas als het milieu weer gunstig is b.v. na het ploegen van een akker komen de zaden weer tot kieming. De bloemen die geen nectar bevatten, worden voor hun stuifmeel graag door insecten bezocht. Het schijnt dat een Papaver rhoeasbloem meer dan 2'/2 miljoen stuifmeelkorrels produceert! Nauw verwant aan de gewone klaproos is de slaapbol (Papaver somniferum). Deze veel grotere soort levert het beken-

de blauwmaanzaad (1 g bevat meer dan 8.000 zaden) en opium. Opium wordt verkregen door de onrijpe zaadbollen aan te snijden. Nadat het witte melksap dat hierbij rijkelijk vrij komt, stolt, neemt het een bruinachtig rode kleur aan. Cultuur Het is aan hun uitbundige bloei te danken dat er in de loop der eeuwen grote getalen hybriden zijn geselecteerd waarbij vele kleurnuances de boventoon voerden alsmede gevuld bloe-

migheid een al even belangrijke rol speelden. Moderne zaadbedrijven bieden een keur eenjarige hybriden aan, die voor de ware tuinliefhebber een must zijn ze jaarlijks in eigen tuin te kweken. Het zijn met name de grootbloemige dubbele vormen van Papaver somniferum, die hiervoor in aanmerking komen, ofschoon de kleiner bloemige cultuurvariëteiten van Papaver rhoeas ook niet te versmaden zijn. Zo tegen april ter plekke uitgezaaid (papavers hebben penwortels en laten zich moeilijk verplanten!) verrassen ze een ieder reeds enkele maanden daarna met een uitbundige bloei. Wordt het zaaien met tussenpozen van b.v. drie weken tot omstreeks eind juli herhaald, dan is het niet denkbeeldig tot eind september van deze overdadige bloemenpracht te kunnen genieten. De goed uitgerijpte zaadbollen kunnen na te zijn gedroogd, dienen bij de verwerking van droogboeketten.

VU-MAGAZINE — MAART 1986

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen