VU Magazine 1987 - pagina 74

van kardinaal Simonis al helemaal niet deugt. Zoals bekend leidt deze uit de actief initiërende rol van de man bij de voortplanting af dat in God het mannelijke principe het belangrijkste is."Je kunt misschien wel stellen dat de man de zaadcel bij de eicel moet brengen, maar je vergeet dan dat er altijd twee voor nodig zijn. Bovendien blaas je de geslachtsdaad enorm op, terwijl het in feite maar gaat om een klein daadje, zeker in verhouding tot het ontzettend grote mysterie van het ontstaan van nieuw leven, dat bij de voortplanting toch veel meer tot nadenken stemt."

de enige en ging verdere conflicten zoveel mogelijk uit de weg. Deze beide punten hangen terdege samen, omdat de feministisch theologen beseffen dat er tè veel op het spel staat om de polarisatie breeduit in de maatschappelijke arena te laten op spelen. Misschien wanhopig na de zoveelste bruskering door het masculiene establishement van de kerk, proberen zij toch zoveel mogelijk te redden wat er te redden valt en de mogelijkheid van een constructieve dialoog open te houden. Die houding verdient respect, en sympathisanten van de feministische theologie doen er goed aan van binnenuit mee te denken in plaats van met oppervlakkige argumenten een vrijblijvend wij-gevoel op te wekken.

E

én van de mensen die van buiten de kring der feministisch theologen nuchter hebben gereageerd op Simonis' schotschrift, is de katholieke filosoof lir A.G.M, van Melsen, emeritus-hoogleraar in de wijsbegeerte van de natuurwetenschappen. In de rust van zijn Nijmeegse studeerkamer neemt Van Melsen, aan wie bij het honderjarig bestaan van de Vrije Universiteit in 1980 een eredoctoraat werd verleend, de tijd voor zijn professionele oordeel omtrent het gewraakte artikel. Zijn kritiek spitst zich toe op twee punten. Allereerst op de gedachte van Simonis dat in God het mannelijke voorrang heeft VU'MAGAZINE — FEBRUARI 1987

boven het vrouwelijke: "Als je over man en vrouw spreekt, dan heb je het over mensen met al hun concreet menselijke beperkingen," legt Van Melsen uit. "God is voor mij als filosoof juist de transcendentie van dat onderscheid. Dat wil zeggen, in God worden alle verschillen op het niveau van de geschapen werkelijkheid overstegen. Je moet het niveau van de mensen niet verwarren met dat van God. Juist als transcendentie van het aardse belichaamt God de mogelijkheid van bevrijding." En daar komt dan nog bij dat volgens Van Melsen de biologische argumentatie

"Maar de katholieke kerk houdt van oudsher nu eenmaal zo lang mogelijk vast aan de letterlijke uitleg van gevestigd leergezag." Waarop Van Melsen lachend vertelt dat het woordje "waarschijnlijk" pas in de jaren zestig voor het eerst in een pauselijke encycliek opdook. "Dat zegt wat over de denktrant binnen de kerk." Dr. Catharina HalZelf is Van Melsen een man van kleine kes: androgyne mensstapjes. De noodzaak van het vervangen "P^^"'"! van mannelijke formuleringen in de liturgie bestrijdt hij, maar de gelijkberechtiging van man en vrouw ziet hij als een zich in de geschiedenis steeds meer uitkristalliserende, ethische norm, waarvan de rooms-katholieke kerk ooit de geldigheid zal moeten toegeven. "Ik ken veel

Men kan met recht de vraag stellen of de feministisch theologen zélf van alle bijval gediend waren. vrouwen die binnen de kerk werkzaam . zijn," zegt van Melsen, "maar ik raad ze altijd aan hun emancipatiestrijd eerst op de samenleving te richten. Als de sa- Dr. A.G.M, van Melmenleving verandert, zal de kerk daar sen: "Je moet het nimettertijd ook niet meer omheen kunnen. veau van de mensen niet verwarren met Maar de katholieke kerk van 1987 is nog dat van God." niet gereed voor de gelijkberechtiging van man en vrouw." Kan dat dan geen reden zijn om de kerk te verlaten? Volgens Van Melsen niet: "Het is altijd gevaarlijk om maar op één punt te letten. Als je gelooft in een christelijke kerk - hoe versnipperd die in de praktijk ook mag zijn - dan telt de loyaliteit daartegenover meer dan tegenover één thema, hoe belangrijk ook. Daarom is het ook goed dat vrouwen zich op de samenleving richten, dat voorkomt onnodige frustatie. Maar soms gaan de dingen sneller dan je verwacht. Ik heb me in mijn leven nog wel eens afgevraagd hoe 29

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen