VU Magazine 1988 - pagina 261

oude heerserstraditie. Een waardige Tsaar aller Rus en toont zich een vredesstichter, wijs en vaderlijk hele de wereld tot zebewind wiens had Dat Nicolaas van strekt! gen geleerd. voorganger Tegelijk zijn was de verlichte despoot gevoelig voor de veron trusting in de maatschappij over de verschrikkingen van een mode me oorlog. Bovendien drukten de militaire uitgaven zwaar op het nog maar pas gestarte programma om de economie te moderniseren. Een intemationaal akkoord over het nieuwe snelvuurgeschut dat zijn collega, de Keizer van Oostenrijk-Hongarije al dreigde aan te schaffen - zou alvast schelen. "De vrede is belangrijker dan alles, wanneer de eer maar niet wordt aangevallen", noteerde de Tsaar binnenskamers. Politiek blijft nu eenmaal politiek. Zo'n erezaak was, bijvoorbeeld, de militaire expansie in Siberie. Net als de andere grootmachten wilde Rusland de vrije hand houden voor de opbouw van Hetzelfde een eigen wereldrijk. deuntje viel te beluisteren in Berlijn en Parijs, in Londen en Washington. "Er zijn grotere kwaden dan oorlog", meende de Britse regering. En Duitsland gaf het behoud van de eer een absolute prioriteit. De diplomaten moesten voorkomen dat een vredesconferentie "de macht van het plebs, van de kleine staten 0 als maatgevend element in plaats zou stellen van de huidige exclusieve wereldheerschappij der grootmachten". Vast een krijgslist van de Russen, vermoedde Keizer Wilhelm II. In koortsachtig diplomatiek overleg haalden de regeringen de scherpe kantjes van het voorstel af. Zodra duidelijk was dat wapenbeperkingen geen enkele kans maakten, kreeg de Russische adviseur Feodor von Martens de opdracht, het conferentieprogramma verder op te vullen met volkenrechtelijke thema's. Deze specialist zette nu het humanitaire oorlogsrecht op de agenda, iets waaraan ook in militaire kring behoefte bestond; maar daamaast ook een punt dat raakte aan een oude eis van de vredesbeweging: de vreedzame oplossing van conflicten door arbitrage.

Inmotto

Recht en Vrede, zo luidde het

van een exclusief gezelschap van deskundigen inzake

VU-MAGAZINE__'UNI

1988

het volkenrecht, het Institut de Droit AI een kwart eeuw lang was deze organisatie actief om, onafhankelijk van regeringen, wetenschappelijke overeenstemming te bereiken over de brandende vragen van het intemationaal recht. Martens, een lid van het eerste uur, zag zijn kans schoon om op de vredesconferentie algemene erkenning te vragen voor een paar ontwerp-regelingen. Dat was ook de lijn van de pasgekozen voorzitter van het Instituut, Tobias Asser. Deze voormalige hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam sympathiseerde met het pacifistisch ideaal, waarin staten hun geschillen niet beslechten met wapens maar met rechtsregels. Hij geloofde weliswaar niet dat arbitrage een middel was om oorlog te voorkomen: "Oorlogen worden vandaag de dag zelden uitgelokt door reele geschillenI) Bijna altijd laat men het geschil juist ontstaan om oorlog te kunnen voeren", zo betoogde hij. Maar op de lange termijn konden zulke regelingen de wereldvrede beInternational.

vorderen.

handelsnatie moest juist het Asser, kleine Nederland voorop lopen bij Joban de opbouw van vreedzame betrekkingen tussen de volkeren, stelde Asser. Zelf was hij al tientallen jaren de bezielende kracht achter een actief buitenlands beleid. Op specialistische conferenties drukte hij zijn stempel op intemationale overeenkomsten die dienden om belemmeringen in handel en verkeer uit de weg te ruimen. En in de jaren neAis

getekend door Braakensiek.

Asser sympathiseerde met het pacifistisch ideaal, waarin staten hun geschillen niet beslechten met wapens maar met rechtsregels. gentig organiseerde hij in Den Haag een succesvolle reeks conferenties om netelige conflicten tus en nationale wetgevingen op te los en. Dit baanbrekende werk chiep een basis van vertrouwen. Daardoor werd 27

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen