VU Magazine 1988 - pagina 138

sche geest", aldus een welingelichte lezer. Meer brieven volgden, met om en nabij dezelfde strekking. Een zuiver informatief bedoeld onderdeel van het artikel - een summiere historische schets van het Palestijns-Israëlische conflict - wekte kennelijk vrij wat verontwaardiging. De wijze waarop echter de kern van het verhaal - het plan van Siniora en de consequenties daarvan voor een vreedzame oplossing in de door Israël bezette gebieden - onbesproken bleef in deze boze reacties, gaf te denken. Het leek erop dat de briefschrijvers om de hete brij heen dansten. "Naarmate mensen zich in hun stellingen dieper ingraven plegen discussies verder af te dwalen van hoofdzaken naar bijzaken", schreef prof. De Waart dan ook in een nagekomen reactie. In ieder geval was onbedoeld de onwrikbaarheid van de impasse in de Palestijns-Israëlische kwestie weer eens benadrukt, en het taboe dat rust op een wat kritisch uitvallend oordeel over de buitenlandse politiek van de staat Israël, nogmaals onomstotelijk vastgesteld. Want Nederland, stond anno 1987,

'Palestijnse jongeren verwijten hun ouders heel uitdrukkelijk dat die zich willoos lieten slaan en onderdrukken.' ruim twintig jaar na de Zesdaagse Oorlog, nog altijd pal achter Israël. Maar daarin zou spoedig verandering komen. De discussie in de kolommen van VU-Magazine kwam net op gang toen, half december vorig jaar, de ernstige schermutselingen in de door Israël bezette gebieden uitbraken, die de internationale gemoederen danig in beroering zouden gaan houden. Het onbarmhartig harde optreden van de Israëlische militairen tegen de veelal jonge Palestijnse demonstranten, dat dagelijks via de televisie ook de Nederlandse huiskamers binnendrong, miste z'n uitwerking niet: "Israël uit de gratie!", kopte een landelijk ochtendblad toen het nieuwe jaar nog maar enkele weken oud was. Dit tomeloos geweld is sedertdien breed uitgemeten in de pers. Het 4

heeft er in ieder geval toe geleid dat in ons land - en overigens niet uitsluitend hier - enig voorzichtig begrip voor de Palestijnse zaak opgloeide. En allerwege begon men tot de slotsom te geraken dat alleen een politieke oplossing nog uitkomst zou kunnen bieden. De omzichtig geformuleerde noodzaak te komen tot een oplossing die recht doet aan althans een déél van de Palestijnse eisen wat betreft een zékere souvereiniteit in een eigen staat, werd inmiddels zelfs te Washington D.C. vernomen.

I

nmiddels is prof. De Waart teruggekeerd van een kort bezoek aan de door Israël bezette gebieden. Hij werd, begin dit jaar en naar aanleiding van het escalerend conflict op de Westelijke Jordaanoever, door de NOVIB gevraagd om, samen met een bestuurslid en een project-medewerker van deze organisatie, ter plekke volkenrechtelijk poolshoogte te nemen. Mede gezien de korte samenvatting van het voorafgaande, aanleiding genoeg hem wat uitvoeriger te vragen naar zijn ervaringen daar, en zijn inmiddels mogelijk veranderde gezichtspunten inzake de Palestijns-Israëlische kwestie. Een vraag die op de lippen brandt: hebt u nog kans gezien met Siniora over diens verkiezingsplannen te spreken? Prof. De Waart: "Hanna Siniora heb ik maar heel even ontmoet. Op het allerlaatste moment. Terwijl ik in Israël verbleef, was hij aldoor het land uit: naar Amerika onder andere, en naar Italië, waar hij de paus bezocht. De avond voor ik vertrok, kwam hij terug. Maar langer dan een half uur heb ik hem dus niet gesproken. Mijn brief met het gevraagde juridische advies had hij ontvangen, net als die van een aantal anderen, die ongeveer dezelfde strekking hadden. Maar die zaak is nu toch in een heel ander licht komen te staan. Niemand piekert erover om zich op dit moment met zoiets als een Palestijnse kieslijst ten behoeve van gemeenteraadsverkiezingen bezig te houden." Waarom gaf de NO VIB u deze opdracht?

"De NOVIB heeft counterparts in Israël; verwante organisaties, zowel aan Palestijnse als aan Israëlische zijde, die ze steunt. Daartoe behoort het International Centre for Peace in the Middle East; een onderzoekcentrum waarin Joodse Israëliërs samenwerken met 'Israëlische Arabieren'; Palestijnen die de Israëlische nationaliteit bezitten. Naast het onderzoeken van mogelijkheden tot het bieden van noodhulp, wilde de NOVIB graag meer weten over de internationaalrechtelijke aspecten van de status van de bezette gebieden en ook over de verplichtingen die toepassing van het humanitaire recht stelt. Voor de laatste onderdelen deed de NOVIB onder meer op mij een beroep."

S

tond uw opdracht daarmee eigenlijk niet los van de meer recente ontwikkelingen in de bezette gebieden? "Nee. Die opdracht is duidelijk ingegeven door de huidige situatie. Men is een week voor kerst - kort na het uitbreken van de ongeregeldheden dus - op het idee gekomen. En eigenlijk had men ons begin januari al op pad willen sturen. Dat werd uiteindelijk begin februari. En ik heb de indruk dat dit uitstel onze waarnemingen ten goede is gekomen."

Hoe dat zo? "Omdat anders het accent wel heel sterk op de opstand had gelegen, en op mogelijkheden om die te onderdrukken. Nu kwam ik terecht in een situatie die allang niet meer tot de incidentele uitbarstingen kon worden gerekend. Nü was langzamerhand wel duidelijk dat er méér achter stak en dat militaire maatregelen alléén geen oplossing zouden brengen. Zoiets heeft tijd nodig. Het beste bewijs daarvoor is dat we, pas toen we weer terug waren in Nederland, Rabin, de Israëlische minister van defensie en auctor intellectualis van het gebruik van de knuppel tegen de Palestijnen, voor het eerst hoorden zeggen dat er een politieke oplossing moet komen." Hoe bent u daar tewerk gegaan? "Onder begeleiding van organisaties als International Centre for Peace in the Middle East, het Arab Thought VU-MAGAZINE—APRIL 1988

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen