VU Magazine 1993 - pagina 270

Hanne Obbink

Kun j e promoveren op terrassen? Natuurlijk kan dat, zegt de Utrechtse stadssocioloog Oosterman. Op reportage naar het Wed: **Op een terras bemoei j e je niet met elkaar, in een café kom je makkelijker aan de praat met iemand."

v u MAGAZINE JUL/AUG 1 9 9 3

BEKEKEN WOUDEN ^^^ JÊÊBHÊk ^^m^^k JB^^^B

chter de kiosk op het Centraal Station van Utrecht staat een groepje Chilenen muziek te maken op panfluit en gitaar. De muzikanten hebben hun plaats kennehjk met zorg gekozen: een beetje achteraf, zodat ze niet onder de voet gelopen worden door de grote stroom haastige reizigers. Maar weinig voorbijgangers vinden het de moeite waard even de pas in te houden, nog minder mensen trekken de portemonnee. De grootste zorg van de meesten hier lijkt te zijn: hoe voorkom ik dat ik in mijn haast tegen anderen op bots. Verderop in H o o g Catharijne (het winkelcentrum dat op het Centraal Station aansluit) wordt het beeld niet meer door haastige reizigers bepaald, maar door slenterend winkelend pubhek. Wie hier haast heeft, moet extra uitkijken. Iemand heeft het aangedurfd zich met een viskom, gevuld met water èn twee goudvisjes, in de menigte te begeven. Het loopt niet goed af De jongen let even niet op, struikelt en valt. De viskom ligt in scherven, de twee visjes voeren een doodsstrijd in kleine plasjes water. Voorbijgangers bHjven staan, maar houden zich afzijdig. De jongen haast zich een winkel in - tevergeefs, want in de sigarenwinkel heeft men toevallig net even geen emmertje water klaar staan. Vlakbij de uitgang van H o o g Catharijne gebruikt een jongen een kleine nep-marmeren verhoging als podium voor acrobatische toeren op een fietsje. Zijn toeren zijn verbluffend, steeds meer mensen blijven staan kijken, maar de omgekeerde pet op de hoek van het podium bhjft nagenoeg leeg. Niemand komt zelfs maar op de gedachte de jongen te belonen met een applausje - een lethargie die wellicht te wijten is aan de benauwde atmosfeer in het 'Winkelhart van Nederland'. Buiten H o o g Catharijne waait echter een fris windje. De zon laat het

voor het eerst sinds een paar dagen afweten en de temperatuur komt niet boven de vijftien graden. Het is dan ook niet bijzonder druk in de Utrechtse binnenstad. O o k hier, op de Steenweg, doen een paar Chilenen verwoede pogingen de voorbijgangers ertoe te verleiden even stil te staan en naar hun muziek te luisteren. Ze hebben nauwelijks meer succes dan het groepje op het C e n traal Station.

Handelsruimte De afspraak was stadssocioloog Jan Oosterman te ontmoeten op het terrein dat voorwerp van zijn onderzoek is geweest: een terras aan het W e d in Utrecht. Dat is ongeveer tien minuten lopen vanaf het C e n traal Station, en die v/andelmg biedt deze middag, begin mei, een staalkaart van de verschijnselen die de Utrechtse onderzoeker in zijn proefschrift beschreven heeft. Oosterman deed onderzoek naar de opkomst van terrassen: een jaar of twintig jaar geleden nog een zeer zeldzaam verschijnsel in Nederland, maar inmiddels in elke binnenstad in overvloed aanwezig. Volgens de stadssocioloog staat deze sterke groei van het aantal terrassen niet op zichzelf, maar vloeit die voort uit veranderingen in het gebruik dat er van de 'openbare ruimte' in de Nederlandse binnensteden wordt gemaakt. Oosterman onderscheidt vijf verschijningsvormen van openbare ruimten, die elk hun eigen ongeschreven regels kennen. Wie door H o o g Catharijne naar het Wed wandelt, kan met eigen ogen zien hoe zulke regels werken. Het Centraal Station en ook H o o g Catharijne zouden opgevat kunnen worden als wat Oosterman een 'heterogene verkeersruimte' noemt. Kenmerkend voor dit type openbare ruimte is dat mensen er in de eerste plaats op uit zijn contact met anderen te beperken. De mensen die hier verkeren. v u MAGAZINE JUL/AUG 1993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen