Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 22
20tusschen haar uiterste mogelijkheden. Vanuit haar eenheids~ intentie gezien is het spreken van "rijkdom" een te overwinnen, wijl in het aspect der subjectiviteit gewortelde benadering, ge~ grond op eene impressie, die niets dan de aanvankelijke span~ ning tusschen de macht van het kenver ...
Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 12
10vormen in het bewuste menschelijke leven wordt ontstoken, is de betrekking tot de subjectiviteit nergens afwezig. Echter is deze betrekking gevarieerd naar gelang der betrokken zaken. Er is een gradatie van afstand tusschen kennende subjectiviteit en gekende zaak, en deze wordt ons zicht ...
Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 17
15band" met individuen en zaken kan secundair gelegd zijn. Indien niet de individualiteit zelf stichtster is van gemeenschap in iederen vorm, waarin mag deze dan wel gegrond zijn? Zooveel is zeker: de gemeenschap, gesteld tegenover het individu, is voor het kennen een zaak van gansch ander ...
Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 35
33de zelfstandigheid van het geisoleerde. Deze schijn is voorzekeronderscheiden van illusie en fantasie. Hij is positiever en hangt samen met de begrenzing der kennende subjectiviteit, evenwel zoo, dat hij een zakelijk aspect biedt. Hij wordt trouwens in den voortgang van het kennen slecht ...
Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 20
18hebben te houden. Evenwel zou bij de gegeven feitelijke differentiatie geen enkele groep zich er aan assimileeren, en dit gezichtspunt heeft bij den opbouw der Europeesche kunsttaal voorgezeten. Zoo ligt hierin de ontoereikendheid van dit produkt der bewuste reflectie, dat niet op de onv ...
Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 21
19geboorte te verstaan. Hij observeert de wording van dit leven "en flagrant délit". Wat voor oogen gebeurt schijnt verstaan, verantwoord, gesanctioneerd. Of wij meer hunnen dan toeschouwen staat te bezien; in alle geval meenen we het vaah. Ooh in onze eigen spreekactiviteit zijn we onszel ...
Het onbepaalde in de taal en in de taalkunde - pagina 8
4 Zoo is specialiseering wel een kenmerk der tegenwoordige taalkunde, maar een van den buitenkant. Het woord zegt alleen, dat zekere richting in het onderzoek meer nadruk gekregen heeft dan vroeger; het zegt niet, hoe bij dat verschil de continuiteit bewaard bleef, die het vroegere en het nieuwe ...
Het onbepaalde in de taal en in de taalkunde - pagina 32
28 andere te zetten, wat neerkomt op het vervangen van een geval door een voorbeeld; begripsmatig omschrijven van wat hun functie is verwijdert zoozeer van die functie, dat men er soms alle begrip daarvan bij verliest. W a t bijv. toch beteekent is vóór alle omschrijving evident en kan desnoods m ...
Het onbepaalde in de taal en in de taalkunde - pagina 19
15 Ziehier de abstracte formuleering van het beginsel, waarop deze overwegingen mij schijnen te rusten : taalkundige begrippen zijn niet anders dan hun gevallen, voorzoover deze, behalve meerderlei, ook één zijn. Daar in de taal geen geval alleen geval is van zijn begrip, verandert met ieder nieu ...
Algemeene taalwetenschap en subjectiviteit - pagina 27
25maar de werking dezer beheerschende, collectieve machten in het partieele is moeilijk zichtbaar. Het geïsoleerde woord, als meest reëel, althans meest grijpbaar taalelement, schijnt telkens aan een eigen gang van ontwikkeling onderworpen. De kennende subjectiviteit bekoopt de transparant ...