Filteren
van 38
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 23
I? bewuste en willekeurige denken. Vergunt mij ook deze stelling toe te lichten — bewijs heeft zij eigenlijk niet noodig — met de woorden van denzelfden logicus, Sigwart, dien ik zoo juist aanhaalde; hij drukt, wat ook mijn opvatting is, duidelijker, althans met meer gezag uit, dan ik het zou kun ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 10
4 wanneer het woord zijne natuurlijke werking zal doen, wanneer het de organische openbaring zal zijn van het leven der ziel? Groot zijn de vorderingen, die de wetenschap der laatste jaren, nu ze eenmaal met volle bewustheid voor dit vraagstuk was geplaatst, ook in dit opzicht gemaakt heeft. De n ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 32
26ziel) in haar wezen en hare krachten. Uit gewaarwordingen en voorstellingen op zich zelf kan men den oorsprong der taal onmogelijk verklaren. De menschelijke ziel heeft eene fundamenteele en oorspronkelijke kracht: door het haar eigen bewustzijn weet zij zich onderscheiden van hare gewaa ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 11
5 tn den geest in 't algemeen helderder wordt ingezien, naar diezelfde mate zal ook duidelijker in het licht treden, op welke wijze velerlei duisterheden, die het recht verstand van het woord belemmeren, tot klaarheid zijn te brengen. Het is mijn voornemen dit thans, zij het ook slechts in enkele ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 24
i8 zijn zij door voortdurende oefening zoo zeer tot eene werktuigelijke vaardigheid ontwikkeld, dat zij ook binnen den kring van het bewuste leven met onbewuste zekerheid plaats hebben i**)." Er is dus in ons een denken, waarvan wij ons niet bewust worden, en een opzettelijk, discursorisch, bewus ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 12
6 Veel te lang heeft men, door de grammatica misleid, de meening gekoesterd, dat de rede uit zinnen, de zinnen uit woorden, het woord uit letters wordt opgebouwd. Men liet zich bij het beschouwen der taal onwillekeurig meer door het geschreven dan door het gesproken woord leiden •''). Bij het spr ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 33
27waar deze als willend, welbewust en in hoogeren zin denkend, werkt ^^). Wundt beroept zich, behalve op de invloeden der omgeving op de werking van een overgeërfden aanleg, gegrond in de centraalorganen van het zenuwstelsel '^^). Ik wil gaarne erkennen dat zulk een aanleg bestaat; ik geef ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 13
7 nauwkeurige ontleding van het gesprokenwoord naar zijneklanken en het bedenken van teekens voor die klanken, om ze te onderscheiden. Maar hoe ze ook mogen ontstaan zijn, bij het gebruik worden de schriftteekens na elkander onderscheidenlijk •geschreven en zoo de geschreven zin en ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 25
19 steenen en ander materiaal wordt opgetrokken. Ik heb aangetoond dat deze opvatting niet met het wezen van het woord overeenkomt. Thans moet ik nagaan, wat de eenheden in ons denken zijn: bouwen wij onze gedachten op uit discrete voorstellingen, of zijn deze enkele, losse voorstellingen het res ...
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 14
8 het ook te doen, en bijv. te schrijven: „ik hebme vergist, ik zalse terugbrengen." Zoo verbindt Marnix ook de procliticae: „ Thert ontsinckt my, als 'tmy heugt" (Ps. 42 : 2). 't Komt mij als een verblijdend teeken van herlevend taaigevoel voor, dat men thans behoefte gevoelt om woordverbindinge ...
van 38
