Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 15
14 licht despotisme veelal fiasco gemaakt heeft. Katharina heeft zich alleen staande kunnen houden door in de practijk haar theorieën te verloochenen. Van Frederik n kan dit volstrekt niet gezegd worden, en toch, de verlichte despoot bij uitnemendheid was in meer dan één opzicht conservatief. Pla ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 26
25 gebleken, het tweede zou, in ons land althans, onmogelijk zijn. Men zocht nu heil in een monarchie, getemperd door een constitutie. Willem heeft die zelf noodzakelijk geacht 1) . "Beschermt mij tegen mij zei ven" moet hij bij zijn vertrek uit Engeland hebben uitgeroepen 2), en tegenover Baron ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 16
15 vormen - na 1789 kon dat in Frankrijk niet anders maar, gelijk bekend is, hij ontnam aan die vormen allen inhoud: van volksinvloed was bij hem geen sprake. Ook bekommerde hij zich niet in het minst om de nationale rechten der vreemde volkeren, die gedwongen waren zich aan zijn heerschappij te ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 35
34 hij zijn plan opgafl), maar daarna heeft hij het buiten den Raad van State om toch doorgezet. Hij heeft diens advies alleen in zooverre gevolgd, dat hij een consuleerende commissie heeft benoemd. Deze, wel uit predikanten bestaande, maar daarom volstrekt geen vertegenwoordiging der kerk 2) . k ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 17
16 niet gewild. Zeker, hij heeft er wel mee gedreigd, toen hij tijdens de onderhandelingen over het Concordaat den paus tot grooter toegefelijkheid wou brengen, en misschien is hij er in de laatste jaren van zijn regeering dicht aan toe geweest dit denkbeeld te verwezenlijken, maar het liefst zou ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 19
18 despoot door de Revolutie, Napoleon, staat het geheel anders. Deze was zijn tijdgenoot, met wien hij persoonlijke relaties heeft gehad. In de dagen van het Consulaat was Willem vol bewondering voor hem en zocht hij zijn gunst te winnen 1). Verschil in belangen heeft verwijdering tusschen hen g ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 36
35 onder het Staatsbewind begonnen en voortgezet zoowel onder koning Lodewijk als onder Napoleon. Gelijk deze, legde hij ook den Lutherschen en Israëlieten een organisatie op. En tot organiseeren bepaalde hij zich niet: hij ging voort met zijn gezag ter dege te· laten gelden. De vrijheid van bewe ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 37
36 spel zullen geven; zij moesten meer onder den duim worden gehouden, anders kunnen zij niet stil zijn. Die ongelukkige herstelling van een algemeen Synode is de wortel des kwaads. Onze voorvaderen waren wel wijzer, en hebben, ziende het werk van die fraaie vergadering AO. 1618 gezorgd. dat die ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 38
37 bonden is, nu werd hij zelfs een vervolger van wie tot de leer, dienst en tucht der vaderen wenschten terug te keeren. Volgens Groen heeft de Scheiding "den in zijn organiseerenden eenvoud argeloozen koning" verdriet gekost 1). We nemen het gaarne aan. Want in plaats van meerdere verdeeldheid ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 39
38 onrechte, zooals spoedig zal blijken - dat nu aan het oud-katholiek schisma een eind gekomen is. Hieruit put hij de hoop, dat men met medewerking van den pauselijken stoel tot een betere wereldorde zal kunnen komen. De vorsten van Europa, tot een Areopagus vereenigd, onder voorzitterschap van ...