Marnix' Byencorf - pagina 17
15De compositie van Marnix' boek is voortreffelijk, want zij past uitnemend op het viervoudig bedoelen: Hervet te woord te staan 59); de Leuvensche doctoren en hun aanhang te hekelen; de Roomsche dwaalleer scherp en volledig voor het volk ten toon te stellen; de gezuiverde religie daarente ...
Marnix' Byencorf - pagina 18
16het vyer insteken ende verbranden d' eenen hoop met den anderen. Ende dan waer het al uyt ghedisputeert!" Mààr - het tweede stuk - met de Schrift is ook alles, dèsnoods, te bewijzen, mits men de verschillende methoden van uitlegging maar vast heeft. Wie het niet gelooft, wordt "tot assch ...
Marnix' Byencorf - pagina 19
17 door te weinig historischen zin of uit afkeer van den godsdienstigen inhoud. Slag op slag worden wij verrast door woord, uitdrukking, spreuk, gedachtenwending; door overgangen van stijl en stemming. Een ernstig bewijs struikelt over een enkel, als zonder erg ontvallen, familiaar woord. Een spo ...
Marnix' Byencorf - pagina 20
18 AI had Marnix het nooit elders gezegd of getoond, zijn liefde voor onze taal blijkt hier klaar. Hoe kómt hij aan zulk een kennis van de levende volkstaal? De Duitschers hebben van vele hunner schrijvers beeldspraak en verder taalgebruik zorgvuldig onderzocht. Bij ons is daarmee nog zelfs geen ...
Marnix' Byencorf - pagina 21
19als overgangstijd zoo gewichtig, begon pas laat de aandacht der taalgeleerden te trekken. 74) lILEen der voornaamste vragen in de literatuurgeschiedenis betreft altijd de oorspronkelijkheid. Vooral wij Nederlanders zien scherp toe; meermalen werd vreemde oorsprong verondersteld, z ...
Marnix' Byencorf - pagina 22
20 En, dat David ook als bronnen noemt "de allerbooste vijanden Godts". Een ander gegeven vond men bij De Tholl , die afkeurde, dat Marnix "avoit mis la relegion en rabelaiserie". ï~) Maar waarschijnlijk doelt De Thou op het Tableau , dat inderdaad veel van Rabelais' stijl vertoont. Kalff vond in ...
Marnix' Byencorf - pagina 23
21 Noch Seza's satirische werken, noch Viret's Dispfftatiolls ~ti) Van Viret alleen een Nederlandsche vertaling in 1568 te Londen uitgegeven: Die Cal/telen vall der Misse. Inhoud, schrijftrant, uitdrukkingen van dit kleine boekje doen telkens aan den Syencorf denken. ~ 7) Evenzoo De sack met die ...
Marnix' Byencorf - pagina 24
22 evenredigheid der deelen is verbroken; !f7) stijl en taal zijn gemaniereerd. !IS) Hier heeft Marnix kunstwerk naar Fransche mode willen geven, daar gaf hij zijn natuurlijken, rijken aanleg den vrijen loop. IV.I fHoe werd het boek ontvangen? Een zeldzame populariteit verkreeg het ...
Marnix' Byencorf - pagina 26
24In dat zelfde jaar ! 854 sprak een vreemdeling zijn vurige bewondering uit. Een Fransch revolutionnair, Edgar Quinet, voor Napoleon III naar België uitgeweken, "ontdekte" Marnix, en "Ie proscrit relevait la mémoire d' un proscrit." 11l:;) Het was voor hem: Willem I aan de hand van Aldego ...
Marnix' Byencorf - pagina 25
23 Merkwaardig is Voetius' verdediging in zijn Exercitia pietafis. Onder de Quaestiones de Risu is er een: hoe moet men beschouwen anti-Roomsche geschriften als van Viret en Marnix? Het breedvoerig antwoord herinnert in betoog en bewijs telkens aan Marnix' uitgesproken meeni ngen: het kon door he ...