Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 21
schoonheden, dan zijn die naar Augustinus' opvatting, echter uitgedrukt in de woorden van Croce, een constitutief element der expressie. Zoo is er eenheid van vorm en inhoud en deze eloquentie is schoon door haar waarheid en zuiverheid. Het is de stijl van den Bijbel. Het kwellend stijlprobleem d ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 22
hel, verhooging en vernedering, kortom al die antitheta, die, om in de gedachtewereld van Augustinus te blijven, zich paarsgewijs contraponeeren in de civitas Dei en de civitas diaboli, de civitas caelestis en de civitas terrena en die hij in zijn ,,de Civitate Dei", het werk, dat in zijn composi ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 23
tinus, in de preeken dus, zien we deze figuren veelal gezamenlijk optreden. Parison, isocolon en homoioteleuton komen in de Sermones ad populum vierduizend tweehonderdvijftig maal voor ^*). Ik noem dit prozaïsch getal om te doen zien, welk een waarde Augustinus aan deze schemata toekende. Het zou ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 24
aanvankelijk zijn aesthetische bespiegelingen vooral gericht op de stoffelijke natuur en de zintuigelijk waarneembare kunstwerken, langzamerhand vergeestelijken zich zijn ideeën en wendt hij zijn aandacht van de in de materie uitgedrukte op de intellegibele schoonheid "). De vorm, in welken de di ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 25
we, hoe Augustinus hun aesthetische waarde sublimeert door ze te beschouwen als afschaduwing der numeri sempiterni en ze daardoor in relatie te brengen met de summa pulchritudo, de hoogste schoonheid, die de Schepper gelegd heeft ook in de intellegibele wereld. Die hoogste schoonheid ontstaat uit ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 26
geheel gevormd is: met de eloquentia verborum correspondeert, zoo zegt hij, een eloquentia rerum en beiden doen uit antithesen de schoonheid geboren worden ^*). Al zegt Augustinus het niet met zoovele woorden — trouwens het verband geeft hem daartoe geen aanleiding — zoo staan toch ongetwijfeld v ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 27
ondergaan, in geboren worden en sterven, gebeurtenissen, die afgemeten worden naar tijdsruimten, die als de lettergrepen en de woorden van den gang dezer wereld zijn. Evenals ons gesproken woord daarheen gaat door elkaar opvolgende en dan weer verdwijnende woorden en passend en aangenaam wordt on ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 28
den meegedeeld, ook in den schoonsten stilistischen vorm moet worden uitgedrukt. Svoboda meent") — en wie zich met de sfeer van Augustinus heeft vertrouwd gemaakt, is geneigd die meening te onderschrijven — dat de groote stilist het tricolon zoo vaak gebruikt en het kennelijk bemint '*), niet all ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 29
zelfde beschouwingen en argumenten verwachten kan. Ook Calvijn bewondert in de Schrift „meer de waardigheid der zaken dan de bekoorlijkheid der woorden", en evenals eeuwen geleden Lactantius en Hieronymus, schrijft hij de stijlloosheid der Schrift toe aan Gods voorzienigheid. ,,Want ook dit is ni ...
Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 30
AANTEEKENINGEN. *) W . ScHUBART, Die Antike und die Gegenwart, in Abhandlungen und Vortrage, herausgeg. von der Bremer wissensch. Gesellsch., II, 1, 1927, p. 177. — ^) Ep. 138, 1. — ^) LiBAN, ep. 369, 9. — *) H . I. MARROU, St Augustin et la fin de la culture antique. Paris, 1938, p . 107. — =) a ...