GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

84 resultaten
Filteren
van 9
Rectorale redes
Ideëel en reëel
1896-10-20
Ideëel en reëel - pagina 11

Ideëel en reëel - pagina 11

9 van het gebouw der wetenschap zoowel de grondslag is als de voltooiing. En verder: ook hier mag het woord gelden: ,,vrees niet, geloof alleenlijk". Maar laat ons terugkeeren tot de woorden van Hermann Paul, die mij de eerste aanleiding gaven tot het onderwerp, waarover ik tot U ga spreken. De a ...

Rectorale redes
J. Woltjer
328 woorden
Ideëel en reëel - pagina 12

Ideëel en reëel - pagina 12

lOlijken oorsprong. God, de Vader der geesten van alle vleesch is dezelfde door wien alle dingen zijn en geschapen zijn. Hij schiep den mensch naar Zijn beeld, dat ook bestond in ware kennis, en niet het minst door die kennis gaf God hem heerschappij over alles. Door de ideeën zijn alle sc ...

Rectorale redes
J. Woltjer
345 woorden
Ideëel en reëel - pagina 13

Ideëel en reëel - pagina 13

IIen Leibniz, die in hunne correspondentie twistten over de oorzaak, waardoor een waterdruppel rond wordt, omdat zij dezelfde oorzaak zagen werken in de zwaartekracht en in den loop der hemellichamen ^). Ook in de kleinste dingen zijn diepten Gods te onderzoeken. In de eerste plaats vragen ...

Rectorale redes
J. Woltjer
304 woorden
Ideëel en reëel - pagina 14

Ideëel en reëel - pagina 14

12voor een materialistisch dichter als Lucretius is zeWs de ledige ruimte nog een ding, eene res. ^) Het taalgebruik zegt ons dus aangaande de beteekenis van res, en zoo ook van reëe/, niets anders dan dat het is iets; zijn attribuut is alleen het %ijn. En nu zegge men niet: »ja, de taal b ...

Rectorale redes
J. Woltjer
290 woorden
Ideëel en reëel - pagina 15

Ideëel en reëel - pagina 15

13 bare of zichtbare dingen, maar naarmate het denken toeneemt, breidt zich het getal der dingen uit; de vaste, scherp begrensde vorm blijkt niet een kenmerkend onderscheid te zijn; men gevoelt dat een stuk ijs niet ophoudt een ding te zijn, wanneer het tot water gesmolten is, en dat het. ding-zi ...

Rectorale redes
J. Woltjer
337 woorden
Ideëel en reëel - pagina 16

Ideëel en reëel - pagina 16

14ooit daarmede zou kunnen congrueeren, die echter niettemin hare realiteit bezit, i) Is dan alles gelijk en eenerlei wat wij ideëel noemen en wat wij reëel heeten, een stoffelijk ding en een geest, eene werking van een stoffelijk ding en eene gedachte? De vraag zelf geeft reeds het antwoo ...

Rectorale redes
J. Woltjer
382 woorden
Ideëel en reëel - pagina 17

Ideëel en reëel - pagina 17

15 neemt; gij kunt zeggen: ja, maar het is zus en het is zoo, maar gij kunt niet zeggen, dat het niet is. Het is een soortgelijk zijn, dat Plato in de beroemde vergelijking van de grot ons schildert als het zijn der wereld, diè wij de reëele wereld noemen. Zoo hebben de eigenschappen der dingen, ...

Rectorale redes
J. Woltjer
306 woorden
Ideëel en reëel - pagina 18

Ideëel en reëel - pagina 18

i6spiegel duurt: ga weg van voor den spiegel of neem den spiegel weg of het licht, en het zijn van het beeld is verdwenen ; »de man die zijn aangeboren aangezicht bemerkte in eenen spiegel, is weggegaan en heeft terstond vergeten hoedanig hij was." i) Rook en damp zijn het beeld van weinig ...

Rectorale redes
J. Woltjer
342 woorden
Ideëel en reëel - pagina 19

Ideëel en reëel - pagina 19

17bewust wordt i). De Moor zegt in zijnen commentaar op a Marck 2), dat men onder ideeën gewoonlijk verstaat voorbeelden (in eigenlijken zin) en vormen van dingen, die men maken wil, zooals die voorbeelden en vormen actuzijn in den geest vari den kunstenaar, en dat idee ook in ruimeren zin ...

Rectorale redes
J. Woltjer
378 woorden
Ideëel en reëel - pagina 20

Ideëel en reëel - pagina 20

18 is geen voorstelling, geen beeld van eene bepaalde zaak, maar een begrip in betrekking tot de dingen, die daarnaar geformeerd zijn of worden. Een idee is geen ideaal; dit . laatste is de voorstelling van eene afzonderlijke realiteit, die volkomen aan de idee beantwoordt i). Ideëel is derhalve ...

Rectorale redes
J. Woltjer
354 woorden
van 9