De bronnen van het privaatrecht - pagina 31
29 den billijkheids-uitweg acht. De wet van '55 op het vereenigingsrecht is Overheidsrecht en bij het proces over de vereeniging, die den termijn der rechtspersoonlijkheid liet verstrijken, was het juist, dat de rechter strict recht toepaste, maar had er een orgaan der billijkheid behooren te bes ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 32
30 om de rechtsontwikkeling in bepaalde richting bewust vooruit te stuwen. Maar als het toe te passen recht óf moreel indifferent is óf berust op principes, die algemeen volksbezit zijn, hetzij van het geheele volk of van den kring, dien het aangaat, dan is hij de man, om door geleidelijke voort- ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 33
31 aantal volksgenooten, de patres familias, met een stel in absoluten vorm gevatte rechten, die men beschouwde als machtsmiddelen voor den daarmee bekleede, om zijn wil door te zetten. Aan dezen wil werden de andere leden der volksgemeenschap onderworpen, zoo rechteloos, als de aard der verhoudi ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 34
32 objectieve recht werd saamgevat. En wat aldus aan objectief recht in den loop der eeuwen was geschapen, werd in het eind door Justinianus verzameld, geordend, aangevuld en afgesloten als zijn definitieve wilsverklaring. Hij noemde zich de ve/neg tfjf^vfoq, de lex animata; het Corpus Juris Civi ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 35
33 Romana, zoo luidde haar lijfspreuk. Sinds sloeg zij op het rechtsterrein denzelfden weg in als op wijsgeerig terrein. Zooals zij hier de wijsbegeerte van Aristoteles als geheel overnam en haar enkel een christelijk kopstuk opzette, zoo nam ze daar ook het Romeinsche recht als geheel over, niet ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 36
34 Christelijk-Germaansche rechtswereld ingedragen. Zij paste in een tijd als die, waarin ze haar scherpe formuleering had gevonden, waarin de keizer als God zelf werd vereerd, waarin de onderdaan zoo weinig recht had, dat de met plenitudo potestatis uitgeruste vorst hem met pik besmeerd in zijn ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 37
35 het recht was. De oudere, realistische richting sloot zich aan bij den Germaanschen gedachtengang en transponeerde dien in het metaphysische aldus, dat de lex naturalis was te beschouwen als een van den wil onafhankelijke „actus intellectus", een „lex indicativa", waarbij God niet als wetgever ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 38
36 Romeinschen gedachtengang meer of minder bewust steeds voor oogen als de macht om zijn wil bindend te maken. En zoo geraakte men op het voor rechtsleer en rechtspractijk noodlottig spoor, dat men minder in het wezen des rechts zelf, dan in verplaatsing van het gezag verweer zocht tegen de vals ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 39
37 Bastille met haar „lettres de cachet" en in „Ie pare aux cerfs" een al te aanschouwelijke gestalte aangenomen, dan dat men niet weer eens een middel zou beproeven om tot beter standpunt te geraken. Dat meende men nu gevonden te hebben in het dogma van den almachtigen wetgever met zijn beide ha ...
De bronnen van het privaatrecht - pagina 40
38 grond dier wet getracht een systematisch-dogmatisch geheel te maken, waarmee wat soepeler te werken viel, dan met de wet zelf. Maar in plaats van de boeien van het historisme, die men pas had afgeschud, kreeg men nu de kluisters van het begrip, die niet minder knelden. Alras werd algemeene jur ...