Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 1
EXISTENTIEBEWIJZEN IN DE WISKUNDE REDE TER GELEGENHEID V A N DE 58e HERDENKING VAN DE STICHTING DER VRIJE UNIVERSITEIT OP 20 OCTOBER 1938 UITGESPROKEN DOOR DEN RECTOR M A G N I F I C U SDR. J. F. KOKSMA.ELECTRISCHE DRUKKERIJ KLEIJWE6T LOOSDUINEN • TELEF. 396489 ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 2
Deze rede is tevens afgedrukt in jaargang 1938 van het Orgaan der Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland. Bij het uitspreken der rede werden, met het oog op den beschikbaren tijd, verschillende verkortingen aangebracht.ARCHIEF van de •liUOTIfE:K rfer VItjE UNiV ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 3
Excellenties, Ministers der Kroon: en allen Gij, die van wat naam o[ rang ook, met Gezag der Overheid zijt bekleed; Hoogeerzame Heeren Directeuren; Edelgrootachtbare Heeren Curatoren; Dames en Heeren Professoren, Lectoren, Privaat Docenten en Doctoren in onderscheidene Wetenschappen; en voorts Gi ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 4
2 Treffende gedachten over het realiteitsbegrip kan men vinden inde op den zestienden verjaardag dezer Universiteit door wijlen ƒ. Woltjer uitgesproken rectorale oratie ,,Ideëel en Reëel" - ). Woltjer betoogt breedvoerig, dat realiteit bezitten, niet alleen, wat wij stoffelijke dingen noemen, maa ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 5
3 dan naar aanleiding van de ervaring worden gedacht, zijn niettemin gedachtendingen. En al ontmoeten we de telbaarheid als relatie tusschen de dingen der ervaringswereld, ook het getal als zoodanig treffen we daar niet aan. N a de inleiding van zooeven, acht ik het niet noodig te betoogen, dat d ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 6
4 de opzettelijke bespreking van de vraag naar de verschillende opvattingen der mathematici betreffende het begrip bestaan, voorloopig te laten rusten. Het is mijn bedoeling, om, uitgaande van een oeroud vraagstuk, het zoogenaamde isoperimetrische probleem, allereerst in een concreet geval de noo ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 7
5 een duizendste vierkante millimeter). Terloops zij opgemerkt, dat de manoeuvres volgens het systeem van Besicovitch voor de marine weinig beteekenis hebben, daar de cirkel, waarbinnen zij nog plaats kunnen vinden, noodzakelijk zeer groot wordt, indien de van te voren opgegeven bovengrens voor h ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 8
6 „constructief", althans vatbaar voor een ,.constructieve" formuleering. Ik zal hierop nog terug moeten komen, doch merk op, dat, als dit standpunt juist is in dien zin, dat ieder streng bewijs van Steinerr. existentie-bewering reeds in zou houden, dat de kromme met maximale oppervlakte de cirke ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 9
7 tuurlijke getallen 1, 2, 3, ... Door quadrateeren krijgen we daaruit de getallen 1, 4, 9, ... Er is dus een procédé (het procédé van het quadrateeren), dat uit ieder natuurlijk getal een grooter voortbrengt, behalve uit het getal 1, dat gelijk blijft. Volgens de redeneering van zooeven zou dus ...
Existentiebewijzen in de wiskunde - pagina 10
8 denken {Rietnann past op zekere uitdrukking de variatierekening toe en ook Steiner „varieerde", zooals wij zagen, zijn krommen), schuilt echter een lacune, analoog aan die, welke zooeven werd besproken. Dit werd omstreeks 1860 opgemerkt door Weierstrass 27). De existentiestellingen van Rietnann ...