Beginsel en norm in de literatuur - pagina 18
14 mate aan den dichter; hij ziet boven de dingen en in de dingen de idee in hare schoonheid. Het verstand vraagt naar begrippen, de geestelijke aanschouwing naar ideeën. De wetenschappelijke onderzoeker en denker tracht een zuiver en klaar begrip te verkrijgen van het voorwerp van zijn onderzoek ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 17
13 wetenschap en kunst. Zij sluiten elkander geenszins uit; het is mogelijk dat beide in éénen mensch gevonden worden; ik noem slechts een LESSING en een BILDERDIJK. De gave van den man van wetenschap en wijsbegeerte, den denker, is de gewoon-menschelijke gave van het denken, maar in bijzondere m ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 11
7 grond hebben in den menschelijken geest zelf, een beginsel waar het uit opkomt — maar dan ook een innerlijke norm, waarnaar het zich vormt, waardoor het in zijn verloop beheerscht wordt. Over het beginsel en. de norm in de literatuur wensch ik thans tot U te spreken. Eer ik tot mijn onderwerp-z ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 34
30spronkelijkheid; van eenen invloed van andere volken is ons zeer weinig bekend; zij wordt niet gedrukt door eene veelsoortige massa van overgeleverde vormen en denkbeelden; frissche jeugd, eenvoud en klaarheid zijn haar sieraad. De Griek, in 't bijzonder de bewoner van Attica, had eene z ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 36
32Natuurlijk blijven er dan raadselen over; uit een duisteren, mystieken, achtergrond, waar het noodlot zetelt, werken machten die het leven beheerschen. Als representant dezer literatuur zou ik IBSEN'S Rosmersholm willen noemen. Daar ziet Ge zeker kunst; ook poëzie? Ontzaglijk breed is in ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 35
31 is het Christelijke karakter zeer beperkt; het bepaalt zich tot de erkenning van het gezag der kerk, het aanroepen van God, Jezus, Maria of heiligen, in bijzondere nooden. De eer aan de vrouw bewezen komt voort uit de Christelijke idee, in zooverre de vrouw in het haar eigen karakter, het heer ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 20
16 het als vrije natie kon optreden, met teedere zorg heeft geleid, opdat het zou leeren zelfstandig te handelen, kan hij uit de zichtbare wereld meer dan één beeld nemen: dat van eene moeder, die haar kind aan de hand leert gaan, of van den vader, die zijn zoon door voorbeeld en aanmoediging ond ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 26
22ren zin, dan wil ik in het algemeen slechts opmerken dat die literatuur uit de poëzie is voortgekomen door verzwakking van haar beginsel en vermenging met vreemde motieven. Ik heb daarbij in 't bijzonder het oog op den roman, wiens historische afkomst van de epische poëzie algemeen beken ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 10
6 Door de uitvinding der boekdrukkunst in verband met de herleving der klassieke studiën, de uitbreiding van het onderwijs, de toenemende welvaart der burgerij, de ontdekking van nieuwe werelddeelen en het steeds toenemende wereldverkeer, de kerkhervorming en het krachtig opbloeiende nationale be ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 38
34Het jaar van mijn rectoraat was voor onze Universiteit niet rijk aan belangrijke gebeurtenissen. Hulpe van God verkregen hebbende, staan wij tot op dezen dag. Groot en schoon is de idee eener Universiteit, die, vrij van andere banden dan die, welke in haar eigen wezen gegeven zijn, staat ...