Filteren
van 9
Ideëel en reëel - pagina 41
39 iets zijn dat sui generis is, waarmede in 't geheel niet ontkend wordt dat ze naar aanleiding en onder medewerking van gewaarwordingen en voorstellingen gevormd worden. Wat nu de realiteit der begrippen betreft, is het volgens Wundt en anderen een vooroordeel, te meenen dat hun ,,eine Art ding ...
Ideëel en reëel - pagina 42
40gebruiken: exsistere, exsistentia en de daarvan gevormde moderne woorden, bevatten reeds eene bepaling van het zijn; 6671 ivordend zijn; constare^ bestaan duiden een zijn aan, dat eenige bestendigheid, vastheid en duur bezit. Om de realiteit, het bestaan, der begrippen en ideeën te kenne ...
Ideëel en reëel - pagina 43
41normaal mensch worden aangetroffen, en dat voorts de andere, ook zonder mededeehng, bij hem zich kunnen voordoen, potentieel aanwezig zijn. Niets menschelijks is ons vreemd: dat woord geldt ook voor de begrippen. Want wel zeggen wij soms van iemand, dat hij wonderlijke begrippen heeft, m ...
Ideëel en reëel - pagina 44
42eene realiteit zich openbaart, die verre verheven is boven het zijn der zichtbare dingen, i) E n toch hoezeer wij daarvan ten volle overtuigd zijn, wie onzer betrapt er zich niet dagelijks op, dat hij in zijn denken en handelen deze realiteit, die niet gemeten en gewogen, getast en gezie ...
Ideëel en reëel - pagina 45
43 van vleesch en bloed strijd voerende tegen eenen geest, met zijn zwaard hem door midden slaat zonder hem te raken ? En toch, er bestaan punten van overeenstemming. Vergunt mij U een woord aan te halen van een man, wiens zon is ondergegaan toen het nog dag was, maar die in zijn korte leven zich ...
Ideëel en reëel - pagina 46
44 maar toch ook die bewegingen, dat leven doen ons een proces kennen, dat wij in.zijn verloop kunnen verstaan, tot op zekere hoogte kunnen nadenken. Daar heerscht geen willekeur, maar een vaste gang van ontwikkeling naar een innerlijk gegeven principe. «Dieses unverrückbares Gestaltungsgesetz, n ...
Ideëel en reëel - pagina 47
45 Daarmede vervalt echter terstond de grond voor de bewering, dat dit zoogenaamd reëele, het objectieve en ectypische, dus een hooger soort realiteit zou zijn, dan het ideëele; het is in tegendeel eene afgeleide realiteit en kan als zoodanig niet anders dan lager zijn in vergelijking met het oor ...
Ideëel en reëel - pagina 48
46 stof, naar de heidensche opvatting, beschouwen als iets dat van den beginne af parallel heeft geloopen met den geest, dat niet is geschapen maar van eeuwigheid af bestond. De Schrift echter leert ons dat God den aanvang gemaakt heeft van de stof kens der wereld i). Het stoffelijke heeft zijnen ...
Ideëel en reëel - pagina 49
47 van ondeelbaarheid, ondoordringbaarheid en welke wij nog meer aan de kleinste stofdeeltjes moeten toekennen, samengekoppeld zijn, als ik het zoo noemen mag, dat is voor ons een mysterie en zal het voor ons blijven. Gods wil heeft ze gemaakt en daardoor zijn zij i). Hij heeft ze gemaakt als den ...
Ideëel en reëel - pagina 50
48 Wij vinden dus in den kosmos de objectiveering van ideeën, maar zóó dat het substraat, dat als het ware de drager der idee is, ook zelf weder de objectiveering is eener idee. Wij loochenen alzoo noch de realiteit van de stoffelijke wereld, noch de realiteit van het ideëele, maar handhaven de r ...
van 9
