Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 54
53 van facultatieve splitsing bestreden. kan men hun niet euvel duiden, maar wel hadden ze, toen eenmaal dit denkbeeld was losgelaten, het bijzonder onderwijs behoorlijke gelegenheid kunnen laten om zich te ontplooien. Zij zijn evenwel voortgegaan met zooveel zij konden hun schooltype aan andersd ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 7
6 en gestuit, maar, waar het doorwerken kon, te onzent, in Zwitserland, in Schotland en tot op zekere hoogte ook in Engeland, daar legde het op het volksleven beslag, zette het den volksgeest om, en wekte een volkskracht, die de volkswelvaart, de geestelijke zoo goed als de stoffelijke, tot vroeg ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 60
59 geen leeraren aan Hoogere Burgerscholen konden hier hun opleiding ontvangen. Wie straks geroepen wordt aan een Christelijke inrichting, hetzij van middelbaar hetzij van gymnasiaal onderwijs, te doceeren, dient echter ook een Christelijke vorming te ontvangen. Krijgt hij die niet, hij zal in de ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 20
19 de eenige jaren tevoren gedecreteerde scheiding van kerk en staat, weer sterk ging ingrijpen op kerkelijk gebied 1). Onder de volgende staatsregelingen, die van 1805 en 1806, en het sterkst tijdens de inlijving, ziet men ook hier te lande, hier dan voor het eerst, de eigenaardige verbinding va ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 22
21 van macht uitmaakten dan het gezag van een constitutioneel koning 1), maar we mogen aan zulke spijtige uitingen, in een zekere opgewondenheid gesproken, niet te veel waarde hechten. Of zouden we uit zijn latere betuigingen, dat hij met Holland alleen honderd maal gelukkiger zou zijn 2), mogen ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 9
8,onwaardeerbaar Handboek niet het minst, tegenover de gangbare eigen beschouwingen plaatste. Dat besef was ook hier aan de Vrije Universiteit levendig, al werd er tot op heden van de geschiedenis, voorzoover ze valt binnen het terrein der Litteraire Faculteit, alleen die der Oudhei ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 17
16 niet gewild. Zeker, hij heeft er wel mee gedreigd, toen hij tijdens de onderhandelingen over het Concordaat den paus tot grooter toegefelijkheid wou brengen, en misschien is hij er in de laatste jaren van zijn regeering dicht aan toe geweest dit denkbeeld te verwezenlijken, maar het liefst zou ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 30
29 schonk, er zeker geen bezwaar in gehad zou hebben, zoo Willem niet tot volledige samensmelting was overgegaan. 1) Wat meer zegt, de Mogendheden hebben den Belgen uitdrukkelijke beloften gegeven, die ten opzichte van zulke belangrijke punten als godsdienst, handel, vertegenwoordiging in de Stat ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 50
49 den vorst in de kerk 1), het achterstellen bij benoemingen van wie aan haar leer zijn trouw gebleven 2), het afschaffen van den bijbel op de school 3), het monopolie der regeering op onderwijsgebied. Merkwaardig is de sympathie in dezen kring voor de Roomschen, als de koning door de oprichting ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 52
51 Niet zelden worden deze als gering voorgesteld; zijn arbeid - zoo zegt men - werd spoedig ongedaan gemaakt, en men wijst op de ingrijpende verandering in de staatsrechtelijke verhouding van vorst en volk, in '48 en in de jaren '66-'68 tot stand gebracht, eveneens op het verlaten van zijn econo ...