De kerk was met uitgewekenen gevuld
Inleiding Als wij afgaan op de bestaande literatuur over de massale vluchtelingenstroom van Belgen naar Nederland aan het begin van de Eerste Wereldoorlog, is de rol van de Katholieke Kerk bij hun opvang zo niet geheel afwezig, dan toch wel ...
Belgische vluchtelingen of onze jongens?
InleidingIn 1914-1918 vond een verwoestende wereldoorlog plaats. Gelukkig was Nederland neutraal. Amersfoort zat wel stampvol soldaten en vluchtelingen en voedsel en goederen werden zo schaars! Wat betekende dat voor de taakopvatting van kerken en welke keuz ...
‘Alle historisch-religieuze plaatsen in één hand’
Geschiedenis en sociologie‘De katholieke sociologie streeft dus niet naar een terugkeer van middeleeuwsche toestanden, maar alleen van middeleeuwsche beginselen’. Deze kernachtige opmerking schreef Joannes Aengenent naar aanleiding van de recensie van zijn ...
Wijsheid als het hoogste goed
Ter inleidingSinds enkele jaren verdiep ik mij in het leven en het werk van godsdienstonderwijzers, de kerkelijke werkers van weleer, 1 die geschriften hebben nagelaten. Dat leidt soms tot verrassende ‘ontmoetingen’, zoals ook in het geval van Hen ...
Willem Meiners: veldprediker in de Eerste Wereldoorlog
Woord voorafIn juli 2014 vond ik bij het uitruimen van mijn ouderlijk huis een grote bruine envelop met daarop de tekst: Papieren van Opa Willem Meiners. Precies honderd jaar eerder, op 31 juli 1914, werd in Nederland de mobilisatie a ...
Twee eeuwen katholieke ziekenhuizen in Nederland
InleidingZeven Nederlandse topziekenhuizen hebben zich verenigd in Santeon. Dit samenwerkingsverband, waartoe bijvoorbeeld het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (olvg) in Amsterdam en het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis (cwz) in Nijmegen behoren, rekent zich tot de ...
Goede geest, eigen geest
Aan de Liesboslaan tussen Etten en Breda staat – goed zichtbaar vanaf de A58 – het klooster ‘Liesbosch’. Van 1912 tot 1967 functioneerde dit pand als de filosofie- en theologieopleiding voor de Priesters van het H. Hart van Jezus (scj, van hun Latijnse naam Sacerdotes a Sacro Corde Jes ...
Hongaarse archivalia in de collectie hdc | Protestants Erfgoed
De collectie hdc | Protestants Erfgoed van de bibliotheek van de Vrije Universiteit (hdc) heeft onlangs de beschikking gekregen over zo’n 1.300 (voornamelijk Nederlandstalige) scans uit verschillende Hongaarse archieven die berusten bij het Ráday Levéltár (het Ráday Archief) in Boedape ...
Beheer van theologische en kerkelijke archieven.
Een symposium in het Kamper StadsarchiefOp vrijdagmiddag 10 november 2017werd de door Albert Mensema, voormalig archivaris van het Historisch Centrum Overijssel, gemaakte inventaris van het archief van de Theologische Universiteit Kampen (ThUK, Oudestraat) a ...
Tussen Doorbraak en Verzuiling lag de paradox van de theocratie
De hervormde theoloog Van Ruler was een uitgesproken tegenstander van de na-oorlogse Doorbraak. Tegelijkertijd had hij grote moeite met politieke partijvorming op confessionele basis. In dit artikel wil ik laten zien dat deze ogenschijnlijke paradox een uitvloeisel was van zijn theocra ...