Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 11
3 Het vooruitzicht kon mij niet bekoren. Toch zal het, denk ik, U niet bevreemden, dat ik — uit anderen hoofde —, nu ik geroe* pen werd om ter herdenking van den Stichtingsdag der Vrije Universiteit tot U het woord te voeren, getrokken werd tot dit onderwerp van taalkunde, zonder overigens van mi ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 12
4komen spijtig en spottend op tegen het eene groote voorbehoud, dat de Regeering ten laatste in de regeling aanbracht^; de ver* eenvoudigersorganisatie wil niet rusten, vóór die doode vlieg uit de zalf weggedaan is *, waarvan trouwens de verdwijning door den Minister zelf al dadelijk is vo ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 13
5eigenlijke taal, al valt de grenslijn nog niet zoo gemakkelijk te trekken, voor wie de taal in nationalen en historischen samen* hang en in grammatische onderscheidenheid beschouwen wil. Stellig kan de scftskwestie gedeeltelijk onder taal vallen (bijwoord tegenover bijvoeglijk naamwoord), ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 14
6 niet onder invloed van dialect of associaties, aan bepaalde vor? men en vormverschillen, die sommige vakmenschen mogelijk van weinig of geen belang meer achten, maar die zij toch hebben na te speuren en in aanmerking te nemen bij plannen tot spelling» verandering. Zoo hebben de KoUewijnianen (z ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 15
7 thans al verkregen schijnen te hebben, zal oneindig veel grooter afstand brengen tusschen het gedrukte woord van morgen en dat van gisteren, dan De Vries en Te Winkel gescheiden houdt van Siegenbeek. Men verdoezelt dat nu stellig met opzet bij de hon* derd maal herhaalde (of nageprate) vergelij ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 16
8(in spelling der 19e eeuw meest), en het „psalmboek", zullen voor de eenvoudigen van geest moeilijker te verstaan en minder ver* trouwd worden. Zullen op den duur Bijbel en kerkboek ook al vervangen worden door herdrukken, die zich aan de loutere spe//mgsnieuwigheden zooveel mogelijk hebb ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 17
9 teele onderzoekingen bij leeren lezen en schrijven, evenals bij het onderhouden daarvan, veel belangrijker dan de auditieve^*; hoe zou trouwens ook anders de gemiddelde Franschman ooit de kunst meester worden, de o^klank op 30 en de èsklank op 55 manieren te schrijven, en altijd als o en è te h ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 18
10zou de verhouding eenigszins kunnen wijzigen. Maar ook zij, die geen dialect spreken, zullen, zoodra zij bij eenige gelegenheid gevoelen, de gebruikelijke taalslordigheid niet den vrijen loop te kunnen laten, zich om beter tot de schrijftaal wenden; daar weten zij intuïtief de oefenschoo ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 19
11 reeds terstond algemeen te wachten staat"; zoo ja, dan zal al die rumoerigheid van teekens, en voornaamwoordsvarianten, nog menigen stillen lezer onrustig maken en hem in het vaardigssnelle opnemen belemmeren ^^ Voor niet één op honderd lezers zal zij een zweem van nut kunnen hebben, want wie ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 20
12 boeken en boeke even beschaafd zijn. Dat men zich toch maar aan den tot nog toe gebruikelijken schrijfvorm hield, was, omdat deze gevallen „in de praktijk van het spellen geen enkele moeilik? heid opleveren". Over de deelwoorden sprak KoUewijn hier wijse* lijk niet. Logeman ziet echter de KoUe ...