Filteren
van 80
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 41
35 ervan te beschuldigen door den „systeemgeest" bezield te zijn en door willekeurige hypothesen den vooruitgang van de wetenschap te remmen 123) Buffon (1707—1788) belijdt in het begin van zijn „Natuurlijke Historie" zijn empiristische overtuiging en trekt d a a r te velde tegen den ,,esprit de ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 42
36 o r g a n i q u e s " a a n te nemen. Z e e z o u t heeft kubusvormige kristallen, die weer uit kleinere kubusjes opgebouwd zijn en die weer uit, zelfs met het mikroskoop onzichtbare, nog veel kleinere kubusjes. Dit brengt ons er dan toe om, op grond van ,,redeneering en analogie" 127) (•£ gel ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 43
37 te veel aan Descartes. Zij zien daarin een buiten de controle van het experiment staande extrapolatie van de historisch gekende w e r k e lijkheid. W e moeten ons er voor wachten de 1 Sde-eeuwsche wetenschap te schematisch te zien, een fout, die zelfs Huizinga en Cassirer niet geheel vermeden ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 44
38 denis voor den 18de-eeuwer een wonderlijk tafereel van toevalligh e d e n " is, dan heeft hij zich daarvoor schadeloos gesteld door de wordingsgeschiedenis van delfstoffen- en dierenrijk naar hartelust logisch op te bouwen. D a t paste beter bij den klassicistischen geest v a n Buffon c.s. d a ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 45
39 maar dezelfde w e t tusschen deeltjes van verschillenden vorm, is een bijkomstigheid, die hij ons niet toelicht. Hij vindt zijn verklaring zoo eenvoudig en helder, dat hij beweert niet t e zien w a t men er tegenin zou kunnen brengen ^^5); hjj denkt nu ,,bewezen" te hebben, dat alle chemische ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 46
4Ó Cr aan, of de wiskunde ooit bij machte zal zijn om de moeilijke m a t h e matische problemen, waarvoor de chemie h a a r stelt, op te lossen i39). D u s van Buffon's medestanders, die de moeilijkheden van het laboratoriumwerk zelf kennen en die niet a a n anderen endosseeren, zegt de een : de ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 47
41 die vormen nog niet goed kent ^^^). O n d e r deze kristalbeschrijvers heerscht echter ook een principieele tegenstelling. Al wil men in de plantkunde het ontstaan der plantensoorten nog niet verklaren, dan kan men ze toch wel niet uitsluitend uitwendig-morphologisch, maar bovendien anatomisch ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 48
42 is hij weer veilig op de empiristische basis teruggekeerd. D e s o n d a n k s betwist hij Rome het recht om ook een mathematisch hulpmiddel te gebruiken. Als Rome de vormen uit elkaar ontwikkelt door „afstomp e n " van ribben en hoeken, maakt hij dat belachelijk door op te merken, dat de natu ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 49
43 het metalliciteitsbeginsel, den „mercuur" i50) Zoo neemt nu Stahl aan, dat alle brandbare stoffen een brandbaarheidsbeginsel, het „phlogiston", bevatten. Ook hier zijn aanknoopingspunten bij het newtonianisme, waarin de analogieredeneering zulk een groote rol speelt. De analyse der chemische s ...
1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 50
44 natuurwerkingen van denzelfden aard dezelfde oorzaken" en regel III : ,,De eigenschappen der lichamen, die niet vatbaar zijn voor versterking of verzwakking, en die toekomen aan alle lichamen, die men aan proefneming kan onderwerpen, moeten beschouwd worden als tot alle lichamen te behooren". ...
van 80
