Filteren
van 318
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 118
‘fragmenten uit de geschiedenis’weest dat veel grote natuurwetenschappers uit het verleden christenen waren geweest.51 Sizoo behandelde in zijn lezing thema’s als het atomisme van de Grieken, de vermenging van Christendom met Aristotelische filosofie, de ideeën en het geloof van Kepler en Ne ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 119
natuurkunde en geloof in de jaren dertig118op Kuyperiaanse gedachte verwoordde. Het was, aldus Sizoo, gezien de strijd in het recente verleden, niet te verwachten dat er een eeuwige vrede tussen religie en natuurwetenschap zou komen. Toch leerde de geschiedenis ook dat er vrede tuss ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 120
‘zelfcritiek der physica’Sizoo analyseerde de situatie aldus: Tot een bezinning op haar eigen grondslagen werd [de fysica] weliswaar in hoofdzaak door experimenteele feiten gedwongen, maar deze bezinning stelde tevens een reeks van natuurphilosophische problemen aan de orde, die tot een he ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 121
natuurkunde en geloof in de jaren dertig120heeft.63 Dit principe vormde ook de grondslag van het fysisch deterministisch wereldbeeld dat álle (natuur)verschijnselen wilde verklaren vanuit causaal-gedetermineerde processen. Deze zienswijze was door Laplace begin negentiende eeuw beel ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 122
‘causaliteit en waarschijnlijkheid in de nieuwere physica’lijk is een experiment te verzinnen waarbij beginvoorwaarden worden gedefinieerd met grotere nauwkeurigheid dan kan worden beschreven met golffuncties, ofwel nauwkeuriger dan Heisenbergs principes voorschrijven.66 Op basis hiervan had ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 123
natuurkunde en geloof in de jaren dertig122menten toch serieuze problemen opdoemen wanneer het determinisme geldig zou zijn voor de stoffelijke natuur: ‘Zooveel is immers toch wel zeker, dat geen enkel organisch of psychisch proces in planten- of dierenwereld verloopt en geen enkele ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 124
‘causaliteit en waarschijnlijkheid in de nieuwere physica ’is juist door het statistische karakter der physische causaliteit mogelijk.’77 Sizoo zag hiermee ruimte ontstaan voor vrijheid en verantwoordelijkheid van de mens en ook de kosmos als geheel is daarmee geen ‘volkomen gesloten gehee ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 125
natuurkunde en geloof in de jaren dertig124Elektromagnetische straling kan worden omgezet in een elektron en een positron, en een neutron kan veranderen in een proton onder uitzending van een elektron. Ook hiermee was, aldus Sizoo, de overmoed van het negentiende-eeuwse materialisme ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 127
natuurkunde en geloof in de jaren dertig126steeds beter kunnen beheersen en kon hij zich sterker manifesteren in de strijd om het bestaan. Sizoo was van mening dat Mach hiermee een verkeerd beeld gaf van de empirische aard van de natuurkunde: de groei van de natuurkundige kennis was ...
'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 126
‘physica en werkelijkheid’klassieke natuurkunde ging men er immers van uit dat verschijnselen konden worden waargenomen zonder ze merkbaar te beïnvloeden. Nu dat niet het geval bleek te zijn, moesten (opnieuw) vragen beantwoord worden als: kunnen wij de werkelijkheid wel als reëel en objec ...
van 318
