Eenige kameradviezen uit de jaren 1874 en 1875 - pagina 66

66

KOLONIALE QUAESTIE.

Oostersche

een

ons

vrije

—

raaatscliappij

maar

Europa en

hier in ons vrije

landsche jeugd het ergerlijkste dwangsysteem in te voeren

den

in

Nederland, om, niet voor de Javaansche, maar voor de Neder-

dat allen onderwezen zullen worden, dien

eiscli

—

niet door

geef ik gewonnen

—

zullen onderwezen worden op onze scholen, zij maar door dit stelsel ondanks hun conscientiegrieven, in elk dorp, waarin geen andere scholen :

zijn

gewicht der beschaving zwaarder weegt dan dat

wijl ten slotte het

;

—

der geraoedsbezwareu

leeft,

mijns inziens, in

zijn

eigen stelsel juist die

weder

zeer afkeurenswaardige Carlovingische staatsmanswijsheid

Maar krachtens mijn de

beperking,

ook de

die

systeem in casu op dat

zin,

dit

stelsel

Ik moet,

zou

zijn

;

op.

niet door

oude

dat dit

maar

;

in

den

zoodanig in iedereen afkeur, ook in mijn

nis

voorzoover

om

ook

consequent te blijven,

Het

vijand beiden.

in

practicabel

niet

los

met geweld de hervorming

zij

Drente en deels onze noordelijke provinciën ingevoerd hebben.

in

bijv.

en

ik

oqgenl^lik

dit

geestverwanten,

eigen

maak ik mij daarvan heer Van der Hoeven toegaf,

beginsels

dwangsysteem afkeuren

dit

het Calvinisme, niet uit de Fransche revolutie voortgekomen

de Staat

verschil van belijdenis, niet

bij

is,

maar

uit indifferentie,

met zaken den godsdienst rakende

voegdheid, zich niet

in vriend

beginsel, het beginsel dat uit

Protestantsch

zal

wil, dat

uit onbe-

bemoeien. Ik

acht het van belang dit uit te spreken, omdat èn in den Syllabus èn nog sterker in de Encycliek zeer

geen

om

maatschappelijke

goede zijn

godsdienst

hart

zijn

en

de

toestand

is,

is

aangegeven, dat het

waar ieder de

behoefte

van

conscientie.

zijn

men

overvloede gezegd heeft,

discussie ten

dacht, dat de voorschriften in de

worden absoluut, in daarin

uitgesproken,

heeft

vrijheid

en eeredienst uit te oefenen naar de inspraak van

Nu

weet ik wel,

de geachte afgevaardigde uit 's-Hertogenbosch ons

gelijk

men

scherp en duidelijk

dat,

een vroegere

vergissen zou^ wanneer

Encycliek zouden moeten toegepast

Het wil

elk geval.

zich

bij

in casu ook goed

alleen zeggen, dat de methoden,

kunnen

zijn,

niet

dat

zij

steeds

moeten uitgevoerd worden. Maar niettemin wensch ik ook zoo het Probeginsel

testantsch

beginsel

van

eiken

dat

van

daartegenover

staatsrecht

dwang

in

van

zaken

Staatswege daarin, onvoorwaardelijk

te

handhaven

,

het

godsdienst, elke inmenging

uitsluit,

als schadelijk

den godsdienst, èn voor het welzijn van ons volk, zoo

èn

voor

hier als in onze

Koloniën.

Wat dan de

justitie

religie

dwang.

Gouverneur-Generaal

de

en dan en

negotie'',

negotie

beide

neem vrij

Imhoff gezegd heeft: ik

over, mits

blijven en

^Religie eerst,

onder voorwaarde, dat

alleen de justitie ga door

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen