Johannes Maccovius - pagina 228
216
eene menschelijke zich als mogelijk
ziel
kan
met het lichaam van voorstellen.
allerlei dieren
^)
Ik noemde het stelsel van Plato een Ultra-Realisme, ombij hem per se bestaan, en per se blijven
dat de universalia
bestaan, en alle empirie door
hem
in
de via cognitionis
wordt afgesneden. Het wezen der dingen
en
is alleen
uit-
sluitend in de idee, in het abstracte begrip te zoeken.
Aristoteles is
is
de Realist, zeide
ik. Hij,
de natuurvorscher,
de groote Empiricus. Het probleem van eenheid en veel-
van algemeenheid en bijzonderheid, van het particuliere en catholieke, van het universeele en individueele, hetwelk feitelijk het probleem van Nominalisme en Realisme is, ontgaat ook hem niet, maar het algemeene bestaat niet op zich zelf doch m het bijzondere. Plato heeft alleen oog voor het zijn, Aristoteles rekent ook met het worden. Al
heid,
nu wat
wordt, ontwikkelt zich naar de idee^ verwerkelijkt
Vandaar dat de via cognitionis niet is herinnering zooals bij Plato, maar ook empirie door zinnelijke waarneming, krachtens zijn beginsel: universalia in re. Scholten, dien wij, op dit punt zeer gevoegelijk kunnen volgen, zegt: „bij Aristoteles is het wezen of de ov^ia, van zich naar het begrip.
is het algemeene Zijn, waartoe de wetenschap, die van het bijzondere aanvangt, moet opklimmen, geene eenheid naast de veelheid, maar het ééne, zooals het in het vele zich openbaart en werk-
ieder ding het enkele ding zelf en
zaam
is."
^)
nam
Augustinus
een „tusschenstandpunt"
in. Hij
onder-
scheidde in het object van kennis tusschen intelligibilia en sensibilia. De intelligibilia worden krachtens de ideae innatae a priori begrepen, de sensibilia worden door de empirie a posteriori gekend ^).
Eerst in de Scholastiek der Middeleeuwen
bleem tot af tot
zijn volle recht.
Occam
toe,
De Nominalisten van Roscelinus
Scholten, De Geschiedenis der Godsdienst en
^)
Scholten,
')
Augustinus, Opera Omnice, XI,
c, p. 98
dit pro-
loochenen de realiteit der universalia.
')
1.
komt
— 107. p.
211, 212.
Wijsbegeerte, p.
86—
98.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1899
Abraham Kuyper Collection | 431 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1899
Abraham Kuyper Collection | 431 Pagina's