Johannes Maccovius - pagina 348
336
heid leerde. Caput Vil handelt in 16 bladzijden „de Vero." Maccoviiis definieert: ^^Verum est, quod principia rei eius,
quae dicitur
Hiermee wijkt
af van de ge„quod sit (scl. verum) congruentia cum intellectu" en dat dan nader bepalen als de intellectus divinus. Maccovius geeft als reden op waarom hij met de gewone definitie niet meegaat, dat de congruentia iets uitwendigs is (id esse rei externum), en de waarheid in iets inwendigs gezocht worden moet, en als voorbeeld geeft hij dan op: „Verus ergo homo est, qui veri hominis principia habet." We zien dus hier de consequente doorwerking van het empirisch beginsel bij Maccovius. Een waar mensch is niet een mensch die congrueert met de idee mensch in God, maar die in zich de menschelijke gegevens heeft. Er is drieërlei veritas, er is n.1. eene veritas rei, conceptus en orationis. De 1^ veritas hoort thuis in de Metaphysica, de 2^ in de Logica, de 3^ in de Ethica.
wone
esse, habet."
hij
definitie der Metaphysici, die zeggen:
De veritas rei is: „congruentia rei cum suis principiis." En ook hier moet weer tusschen drieërlei onderscheiden: veritas in significando,
a.
b.
veritas in essendo,
c.
veritas
in cognoscendo.
De
veritas in essendo is in de
noemt: Entis
zaak zelf
—
het
is
wat men
passio.
De veritas in cognoscendo is in het verstand (veritas in cognoscendo in mente tantum Jocum habet) en heeft in het
maken der concepties een dubbele taak, (quae ut dupliciter rem concipit, ultimate nimirum, et non ultimate) n.1. ten eerste een voorstelling der zaak, en dan het begrip. Het verstand moet van het bijzondere tot het algemeene opklimmen. Er voorstelling
zijn
species
van een leeuw of van een
begrip van een dier.
')
qni
notiones
quia
maar het
„Ultimate cognoscit res, qnando species imzegt dienaangaande immediate sua similitudine repraesentant obiectum. Talis enim conceptus,
proxime
Leonis,
beer,
de
*)
Maccovins
pressae
men
en genera. Zoo heeft
Ursi
:
attingit
essentiam
conceptus.
quasdam
illis
subiecti,
vocatur
ultimatus,
Deinde dum negotiatur intellectus similes,
qualis
quae vocantur notiones secundae,
non attingunt rem repraesentandam
proxime, sed
illi
est
ipsissimus
circa imagines, excogitat et
non ultimatae,
tantum propter
similitu-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1899
Abraham Kuyper Collection | 431 Pagina's
![Johannes Maccovius - pagina 348](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/abraham-kuyper-collection/johannes-maccovius/1899/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1899
Abraham Kuyper Collection | 431 Pagina's