Johannes Maccovius - pagina 138

126

geleerdheid, zijn verzet tegen de raüo

is

bekend. Herhaaldelijk

de rede het beest dat verworgd moest worden. noemde Hij wilde van niet anders dan van de Schrift, gelijk ze hij

daar

weten, alleen Schriftwoorden gebruiken, kunst-

lag,

woorden mijden, spitsvondigheden bannen. Bijbelschen

Godsdienst

heid."

laat af

Hij

^)

geene

en

„Hij leerde

Kerkelijke

den

Godgeleerd-

van de Theologia acroamatica, houdt met de Theologia exoterica. Hij opent de

zich alleen bezig

der Catechismusschrijvers.

rij

Maar Melanchthon^ de Humanist, de Vader der nieuwe universiteiten,

is

een correctief tegen het overdreven anti-

rationalisme van Luther.

Waar Luther

nooit een compen-

dium of een systema gaf, kwam Melanchton reeds in 1521 met zijn ^^Loci Communes." De eerste edities zijn wel stelselmatig, maar niet philosophisch, positief, niet Scholastiek. Toch moest het, nu het beginsel eenmaal geponeerd was, ook

bij

de Lutherschen tot scholastieke behandeling der

Theologie komen, en de Polemiek met de Roomschen naar en met de Syncretisten, Adiaphoristen, Krypto-

buiten

Calvinisten naar binnen, bespoedigde dat proces.

Van de

edities sinds 1535 heet het reeds „paullo aliter de Scholasticis et sentire et

nieuwe uitgaaf scholasticorum

loqui coepit", en als in 1541

wederom een

wordt er geklaagd: „haud raro

verschijnt,

nugas et futilissimas rixas perstrinxit, ut et philosophiam scholasticam non

tamen ipsam theologiam

prorsus reiicere, sed fovere potius videtur."

^)

Toen de mystieke dweepzucht van een Schwenckfeld Luther het gevaar van zijn standpunt deed inzien, „sloot hij in Melanchton met het Humanisme een altoos bedenkelijken bond." ^) En zoo sloop langzamerhand de Scholastiek weer in de Luthersche Kerk, door Cheranitz, GerCarpzovius, Quenstedt e. a., tot aan het dorre Rationalisme paal en perk stelde door de Mystiek weer tot zijn recht te laten

hard,

Calixtus,

dat Spener

Calovius,

kwam,

diè

')

Ypet,

'O

BuDDEUs,

^)

Dr. A. KüïPEK, Encyclopaedie,

1.

c, 1.

I,

p.

c, p.

194.

384—387. I,

p.

126.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen