Johannes Maccovius - pagina 240

228

de Aristotelische voor de Cartesiaansche uitgeruild zien. De

vraag werd al spoedig: „Zijt gij van de oude of van de nieuwe studie f' Cocceianisme en Cartesianisme sloten eeo bedenkelijk verbond tegen het Voetianisme. Niet geheel onbegrijpelijk;, omdat Cocceius bloot lag voor het gevaar van het Pantheïsme door zijn oplossing van de absolute waarheid, in het historisch proces des tijds, Heydanus en WiTTicHius te Leiden beoefenen de Foederaal-Theologie van v. d. Waayen, van anderen volgen. ^) Opmerkelijk dat Cocceius, die aan Voetius verweet, wat Ypey belieft te noemen „een warnet van verbijsterende

Cocceius in Cartesiaanschen trant. Brauniüs,

MoMMA en

tal

schooltermen" al dra in zijn Foederaal-Theologie allerlei woorden gebruikt die aan het verbond sluiten

iuridische

ontleend

zijn.

Straks bezigt Burman allerlei kunstwoorden

Ze vielen van Scylla in Charybdis. Zoo begon dns het Cocceianisme de methodus foederahs aan te prijzen om de Theologie zonder Philosophie alleen aan het contractwezen eigen

beoefenen,

te

maar

^).

eindigde met aldra zelf het Cartesia-

nisme te omhelzen; en, ten einde de Theologie niet met behulp van philosophische kunsttermen te beoefenen, aldra iuridische kunsttermen aan het contractwezen ontleend, aan te wenden. 2. de methodus oeconomica of Trinitaris van Melchior Leydekker hebben we in de vorige § reeds besproken. 3". de methodus historica door Liberiüs de S. Amore ingevoerd,

komt op

niet veel

meer dan gewone

Bijbelsche ge-

schiedenis neer, en mist alle aanspraak op den

naam van

wetenschappelijke methode. 4". de methodus mathematica, door Postellus, Huetius e. a. beoefend is de wiskunstige die de sluitredenen uit alge-

meene waarheden

afleidt,

zuiver rationalistisch

is,

en dus

niet theologisch.

van veel meer aanbelang. Ze is de methode der Arminianen, en wordt ook wel de methodus 5"^.

de methodus paciflca

>)

Ypey,

l.

")

Ypey,

\.

c,

II,

p.

145—169.

c,

II,

p.

104, 141.

is

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen