Johannes Maccovius - pagina 175

163

hem voor

—

een Rationalist te honden!

Zelfs

beaamt

hij

nog op minder voorzichtige wijze het: „Nihil est in intelqnod non

lectu,

Maccovins loochent

fuerit prins in sensu."

de eigenlijke ideae innatae als gereede begrippen en spreekt

hiermede nog van de tabula rasa. O Van daar dan ook dat hij consequent den intellectus theoreticas weer onderverdeelt in intellectus passivus en intel-

in tegenstelling

„Sensus offert intellectui"

activus.

lectus

empirisch uitgangspunt. „Intellectus

zijn

dicat"

is

zijn

(scl.

passivo)

is

activus) diiu-

(scl.

consequentie.

Alzoo heeft het Intellect drieërlei taak:

apprehendere;

1".

componere of di videre; 3. discurrere. Het discursieve denken is niet volmaakt. De mensch is daartoe gedrongen wegens een „defectus mentis." Er is een

2".

In de Metaphysica, pagina 115, lezen we:

')

„Intellectas

En

primum

noster nnlla praeoccnpatos cognitione confuse actualiter

con-

qnae maxime sant universalia, sive Ens."

cipit ea,

de explicatie

in

confusam

distindam

et

:

„Ne termini ignorentur, sciendum

:

Distincta est, qua distincte et determinate res cognuscuntur.

est cognitionem esse duplicem, i.

e.

Secundum omnia sua essentialia attributa. Confusa est incompleta et imperfecta scientia, per quam sciuntur res indistincte cum quadam confusione, multis, vel praeteritis, vel imperfecte cognitis, ut si hominem cognoscam ex parte, nesciam tarnen eins essentiam in

et rationali

animali

confusa adhuc

consistere,

cognitio

donec utraque

est,

pars plene cognoscatur. Utraqne vicissim haec distinguitur in habitualem et actualem. Habitnalis

de

rella

in

vocatur, quando species est in mente, nee tamen intelligitur,

ordine

intelligendi

proxima tantum est ad intelligendum potentia. Actualis vocatur, speciem

per

actu

praecedente tens

habitu,

Quando

;

intelligit.

ergo

instituitur quaestio

Haec vicissim

habitualem,

et

cuius

Philosophos

inter

non de

distinguitur

causa

est

quaeritur,

distincta aut habituali,

sed de confusa actuali; intellectus enim noster

habitus

Hoc ergo

dum

e.

his

sic

praemissis

probatnr. Natura in

58. Dignitate prius, est ordine posterius;

foetus

accipit

idem

namque,

ut

constat

quod

de gener.

iis,

quae

perficit,

re

atque

noster

cum

sine

cognoscatur,

qnam ad

distinctam.

oct.

Physic. cap.

7.

in

Textu

certe in hominis procreatione videre

artis industria elaborantur,

intellectus,

nobis

a

fit

anima praeexis-

quae promovet de potentia

cap.

animam vegetatricem, tum sentientem, postremo

liquet in

in

de potentia ad actum deducitur,

iis,

animal.

susceptum opus principiis levioribus praetexit

intellectus

ex habitu perfecta cognitione,

actum, incedit ab imperfectis ad perfeetiora, unde illud in

est;

iam

quid primo i.

dum

originaUm, quae

in

prius ad universalem et confusam rerum cognitionem,

pertingit

quam Zaba-

11, rectius potentialem dici putat, quia intellectns

cap.

et

a principio

3.

in

matris primo compotem. Imo et

utero

rationis

semper enim ars naturae aemula, adumbrat, tum sensim expolit et sit

veluti tabula, in

qua

nihil

de

ipsa depictum est, ut docet Arist. 3. de anima. cap. 4. text. 14 procidit de pura

potentia

ad actum intelligendi, ergo progreditur ab imperfectis ad perfeetiora, atque

adeo prius exprimit conceptum Entis, qui omnium imperfectissimus est Entis in genere."

est.

Talis

autem

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen