De martelaren.

CXXXVI.

KICOLAS NAIL

Nicolas Nail, geboortig van Maffins, was van beroep «en Echoenmakersgcisel, die, nadat hij het Pausdom verlaten had, te I^ausanne ging wonen. Toen het verlangen bij hem opkwam om in zijn geboorteland de waarheid, die naar de Schriften is, te brengen, ging hij met een pak bijbels op reis naar Parijs. Hier werd hij Dinsdag den i4en Februari 1553 gevangen genomen.

Ontzettend zijn de martelingen geweest, die hij, op last zijner geestelijke rechters, heeft moeten lijden, niet alleen omdat hij de zuivere leer des Evangelies beleed, maar ook omdat hij weigerde de namen te noemen dergenen, aan wie hij bijbels verkocht had. Toch bereikten de vijanden hun doel met dit al niet, want hij noemde niet één geloovige.

Eindelijk werd hij veroordeeld om levend verbrand te worden. Voordat men hem uit de gevangenis haalde om naar de place Maubert, waar het vonnis zou uitgevoerd worden, gebracht te worden, stak men hem een stuk hout dwars in den mond, maakte dit zoo stevig aan zijn hals vast, dat het bloed van twee kanten uit zijn mond sprong en zijn gelaat door de groote opening van den mond afzichtelijk was. Hij was de eerste, die te Parijs deze nieuwe soort van wreedheid onderging.

.Doch hoewel de mond zoo gestopt was, hield deze martelaar niet op, om op allerlei wijze door teekenen en blikken hemelwaarts gericht, te getuigen van zijn geloof en zijne hoop,

Toen men gekomen was aan een hospitaal, wilde men hera dwingen het Mariabeeld, dat daar was, eer te be­ wijzen, doch hij keerde zijn rug er hce«. Het volk, dit ziende en het als een daad van verachting des beelds beschouwende, begon te schreeuwen en wilde hem te lijf.

Op de bestemde plaats gekomen, behandelde men onze Nail zeer wreed, want voordat men hera vastbond, om hem in de hoogte te trekken, werd zijn lichaam met vet besmeerd en buskruit daarop geworpen, zoodat, toen het vuur aangestoken was en de vlam in het stroo kwam alleen de huid van het arme lichaam brandde, doch de hitte niet naar binnen drong. Onder deze marteling verdubbelde de Heere hem zijne vertroosting en hulpe, want hij schonk hem de genade, dat hij, te midden der pijnen, met duidelijke stem zijnen heiligen naam kon aanroepen, daar de touwen, die het hout vasthielden, verbrand werden, waardoor het stokje uit den mond viel, lang voordat de martelaar stierf. Dit gebeurde in het jaar onzes Heeren 1553-

AIVTOINE MAGNE.

De kerk van Geneve kreeg kort na den dood van Nicolas Nail en andere martelaren bericht van deze gebeurtenissen door. Antoine Magne, een inwoner van Auriltac in Auvigne. Kort daarop keerde deze bode naar Frankrijk terug, om eenige zaken af te doen, toen hij door priesters werd verraden, die hem aan den Ofificiaal (een hoogen R. C. geestelijke) overleverden. Dit geschiedde te Bourges, drie uren na zijne komst aldaar, op den igen Maart 1553.

Doch ten einde van eenige dagen werd hij door dienaren des konings uit de gevangenis van den Ofificiaal naar Parijs gebracht, waar hij ter dood veroordeeld werd, nadat hij belijdenis des geloofs had afgelegd en zware martelingen doorgestaan. Zijn tong werd hera uit den mond gesneden, waarna hij levend werd verbrand den i4enjuni 15 S3 op de place Maubert.

GÜILLAÜME NEEL.

De naam Neel is in de geschiedenis der Gereformeerde kerk geen onbekende. Tijdens de herroeping van het edict van Nantes leefde Michel Neel, de vader van den predikant Philippe Neel, die te Arnhem overleden is. Jacques en Robert Neel van Dieppe vluchtten t«r zelfden tijd naar den vreerade. Of de martelaar Guillaume Neel, van wien wij hier willen spreken, met hen in familiebetrekking staat, weten wij niet. In allen gevalle zijn al deze naamgenoten kinderen eens geestes, broeders in den geloove.

Nadat onze Guillaume Neel, die uit Norraandië afkomstig was en zich bij de orde der Augustijner monniken had gevoegd, tot beter inzicht van de waarheid gekomen was, deed hij al wat hij kon om de leer des Evangelies aan anderen te onderwijzen. Eens — het was in de maand Februari 1553 — begaf hij zich uit Rouaan naar Evrieux. Onderweg kwam hij aan een vlekje Nonanevuit, waar hij een herberg binnenging, om wat te gebruiken. Daar vond hij verscheidene priesters, die zich bedronken. Dit hinderde hem. Hij greep moed en sprak hen aan, hen met bescheidenheid vermanende niet alleen omtrent hun verkeerde daden, maar ook omtrent hunne leer. Dit verbitterde de geestelijken zoodanig, dat een hunner, de deken van Illiers, met name Legona, hem gevankelijk naar Evreux liet brengen en in den kerker van den bisschop opsluiten. Daarop verscheen Neel voor den Poenitentiarius (een geestelijke, die in het begin was belast met het hooren der belijdenissen en het opleggen van poenitentus. In vervolg van tijd werd het de last van den poenitentiarius in bijzondere gevallen vrij te spreken). Deze man, Simon Viger geheeten, die er prijs op stelde geen vervola; er der geloovigen genoemd te worden. (Beza noemt hem een man van kennis, maar zonder geweten) stelde bij Neel het eerste onderzoek in naar zijne belij denis. De martelaar aarzelde niet, om zijne confessie voor den rechter af te leggen, terwijl hij bovendien de pauselijke leer uit de Schrift weerlegde. Dit deed hij niet alleen een dag of twee, maar den geheelen vastentijd door, gedurende welken tijd gezegde Poenitentiarius tegen hem redetwistte^-ofschoon hij niets op hem won, daar Neel standvastig bleef bij de waarheid der Schrift. Soms was er de bisschop van Evreux biji Toen de Poe­ nitentiarius zag dat hij niets vorderde, zeide hij tot den martelaar: s> Vriend, zeg niets tegen uw geweten-"

Nadat hij nu het onderzoek zich [zoo dikwijls herhaald had, verzocht Neel verlof om zijne belijdenis op schrift te stellen, wat hem ook toegestaan werd. Deze confessie gaf geen onzeker geluid. Daarom was het niet te verwonderen, dat zijn geestelijke rechters Neel, nadat zij hem slecht behandeld hadden, veroordeelden om uit de geestelijke bediening ontzet en aan den wereldlgken rechter overgeleverd te worden. Van dit vonnis kwam hij in hooger beroep bij het parlement. Hij werd naar Rouaan gebracht, waar hij heel wat menschelijker werd behandeld dan te Evreux voor den bisschop. Ja, deze rechters deden moeite om hem te kunnen vrijlaten, door allerlei exceptiën op te werpen. Doch Neel wilde op deze wijze niet geholpen worden; daarom sprak hij zijne belijdenis van de waarheid zoo scherp mogelijk uit, o. a. over het Avondmaal des Heeren in tegenstelling met de mis. Het gevolg van dit moedig optreden, bleef niet uit. Neel werd veroordeeld als ketter. De bisschop zelf ontzette hem uit zijn priesterlijk ambt.

Hierna sprak de wereldlijke rechter het vonnis des doods over onzen martelaar uit. Om hem het spreken te beletten, werd hem een hout in den mond gestoken. Daarna werd hij naar het schavot geleid, teneinde levend verbrand te worden. Hij verdroeg met bewonderenswaardige gelijkmoedigheid, al de kwellingen, die men hem aandeed en sprak niet, voordat het stokje hem uit den mond gevallen was. Toen hoorde men hera roepen tot den Heere, zoodat de beul hem een slag op het hoofd gaf. Het volk keurde deze daad af, ziende N eel's groote standvastigheid tot in den dood. De vrouwen weenden over dit sterven, dat voor Evreux en omstreken niet zot»' der geestelgke vrucht is geweest.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen