GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

In de Utr. Kerkbode laat Ds. Klaarhamer zich in dezer voege over de Dordsche Synode uit:

De groote meerderheid in en buiten onze Gereformeerde Kerken meent, dat bij de oplossing van het vraagstuk der opleiding aan de eene zijde de vroeger Christelijke Gereformeerden en aan de andere zijde de vroeger Nederduitsche Gereformeerden staan.

Dit nu is geheel misgeaien. Dit is volstrekt niet zo En dit is een der goede vruchten van deze Synode, dat dit duidelijk is geworden.

Ieder, die .met aandacht de besprekingen over het concept der Deputaten heeft nagegaan, heeft gezien en gehoord, dat er volstrekt niet 50 vroeger Christe li ke Gereformeerden aan de eene zijde en 10 vroeger Nederd. Gereformeerden aan de andere zijdestonden, maar dat de verhoudingen gansch anders en Gode zij dank, gunstiger waren.

De groote meerderheid oordeelt, dat het ging over de vraag: zal de Theologische school of zal de üni versiteit en met name haar Theologische Faculteit vallen.

Dit is evenzeer geheel misgezien. Dit was en is voo U tegenwoordige althans niet zoo.

Dit had zoo kunnen worden, indien de Synode eene beslissing had genomen tegen het beginsel, waarvan de concept regeling uitging en vóór het andere be ginsel.

Doch dit deed zij, door 's Heeren genadige kiding. niet.

Zij besliste noch voor het eene, noch voor het andere beginsel.

Neen er zijn ook nu, geliJK ten allen tijde, in onze Gereformeerde Kerken twee strooraingen, die op meer dan een punt verschillen in beginsel en inzicht en practijk, en die volstrekt niet de eene alleen in de vroeger Christelijke Gcreform. Kerk en de andere alleen in de vroeger Nederd. Geref. Kerken werden gevonden, maar die beide in die beide kerkengroepen aanwezig waren en nu dus ook in de vereenigde kerken worden gezien. _ - v^

Het verschil tusschen die beide strbömmgen komt op meer dan een punt openbaar, en ook inzake de j opleiding.

Aan de eene zijde vindt men die Broeders en Zusters, die niet inzien, niet erkennen — en dus ook niet rekenen ^ met ^ het verband tusschen «natuur" en «genade", en die evenmin oog en oor hebben voor de ordinantieën en de roeping Gods voor de «natuur" en alleen zien, óp en rekenen iiiet de «genade" en.het «genadeleven".

Aan de andere zijde staan zij, die dat verband wel inzien en erkennen en daarmede wel rekening houden, en die óók zien en erkennen, dat de Heere voor de «natuur" inzettingen en een roeping gaf, die gehoorzaamd en volbracht moeten worden.

Voor ieder, die de geschiedenis onzer Gereformeerde Kerken kent, voorwaar geen nieuw verschijnsel.

Het oude verschil, de oude strijd tusschen het «doopersche" en het «calvinistische" met al de eigenaardigheden en verschijnselen daaraan bijna onveranderlijk verbonden.

Dat het tusschen deze beide ging, kon juist door al het bijkomstige op deze Synode niet zoo duidelijk wor den. Het kon niet komen tot een beplehing der begin selen, al werden deze vooral aan de eene zijde ook duidelijk genoeg uitgesproken. ' Hierdoor is het ook gekomen, dat de Synode óf alles óf niets moest doen in deze zaak.

Daarom kon men er mi niet toekomen, om te beslissen, dat de litterarische opleiding niet behoort uit te gaan van de Kerk en dat het preparatoir examen naar onze kerkenordening alleen bij de Classe behoort.

Daarom kon men geen begin van saamwerking maken tusschen Universiteit ; en School; daarom moest men de ongewenschte en gevaarlijke gedeeldheid in de opleiding laten bestaan, Vooreerst toch staat geen dezer zaken op zichzelf en ten andere zou daardoor het pas verkregen voor deel, dat de bijzaken op zij zijn gezet, weder, ernstig in gevaar gekomen zijn.

Dientengevolge kon er in deze gegeven omstandigheden niet anders geschieden, dan nu geschied is.

De voorgestelde concept regeling is niet vet worpen, is ook niet aangenomen.

De Synode heeft die zonder eenig oordeel daarov uit te spreken, op zijde gelegd* De besprekbgen over dit stuk zijn aangevangen, maar niet voortgezet, noch ten einde gebracht. Het stuk én de zaak, - waarover het handelt, liggen daar onafgedaan.

De rede waarom dit alzoo is geschied staat er bij nl. wnei het oog of de in een breeden kring van Kerken heerichende opzaiting, dat dit advies in strijd is met den inhoud van een der bedingen [die ten vorigen jare door beide Kerkengroepen zijn aanvaard, en met het oog op de spanning en onrust, die in veler gemoed heerscht."

Over die «opvatting" en «onrust" z^yiiet de Synode zich niet uit. Zij wijst er alleen op, dat die beide er zijn en nu oordeelt zij, dat het voorzichtiger zal zijn, om in dezen toestand de zaak wat te laten rusten.

Wat nu omtrent de Theologische School op de Synode-van Amsterdam voor één jaar werd vastge steld, is nu te Dordt weder voor drie jaren bestendigd.

Evenzoo is ook het verband tusschen de Geref.

Kerken en de Theologische Faculteit der Vrije Universiteit, zooals het te Amsterdam is gelegd, weder voor drie jaren bestendigd.

Zoo is alles gebleven in den voorloopigen toestand, waarin het nu reeds één jaar was.

Ter geruststelling van vele ongerusten heeft de Synode uitgesproken, dat de y> eigen inrichting" der Kerken W de thans bestaande School te Kampen is. da

Voor het tegenwoordige behouden wij dus twee heid van opleiding, tweeheid van studiegang, tweeheid van examina, een dubbel stel professoren met den aankleve van dezen toestand.

De weg tot beslissing en regeling dezer zaak is echter opengehouden.

Deze kalme voorstelling van zaken getuigt metterdaad van helder inzicht in den toestand.

In de Hervorming wordt gewezen op den klaagtoon door Prof. Winckler in zijn inaugureele oratie over de degeneratie van ons geslacht aangeheven.

Psychiatrische studie werd z. i, al meer noodzakelijk, omdat de degeneratie zoo toeneemt.

De Hervorming zegt er dit van:

^ Te meer, aldus zegt hij, omdat de degeneratie zoo uitgebreid is, dat haar kennis een actueel belang mag worden genoemd. Ja, hare uitgebreidheid is helaas ontzaglijk en neemt hand over hand op onrustbarende, maar niet onverklaarbare - wijze toe.

Waardoor dan al zoo?

Wij staan op de schouders van voorgeslachten, die ons alcohol, opium en andere vergiften brachten, waar door de degeneratie van het nageslacht wordt bevorderd.

De moordende oorlogen dezer eeuw, gevoerd door volksmassa's uit wier rangen reeds de sterker gedege nereerden door keuring waren verwijderd, schoten juist de sterkeren weg.

Geneeskunde en hygiene houden tegen één sterkere tienmaal zooveel zwakkeren in het leven, en stellen hen in staat zich voort te planten.

Wel is er tegenwicht De zeer gedegenereerden zoe ken elkander, huwen met elkaar, en hun kinderen zijn nóg sterker gedegenereerd, maar juist daarom ten slotte onvruchtbaar. »Doch hoe dikwijls ziet men, om redenen van stand of rijkdom, relatief of geheel valide personen zich aan sterk gedegenereerden verbinden!"

Waar is het, dat de vrouw, die zich niet alcoholi seert, niet rookt en niet weggeschoten wordt, daar nog staat als bewaarster van betere kiemen voor de toekomst. «Maar hoe lang zal het nog duren, of ook zij, in den strijd om het bestaan gesloopt, ontvalt ons als tegenwicht? " Zoo neemt de degeneratie toe.

Het kan geen toeval zijn, dat de bevolking van gestichten en gevangenissen regelmatig vermeerdert, dat in. het Oostenrijksche leger het aantal sterfgevallen aan suïcide het gezamenlijke cijfer der aan pneumonie en typhus bezwekenen overtrof, dat het cijfer der gebruikte hoeveelheid alcohol per hoofd, ondanks daling in enkele landen onrust gaat wekken, dat de litteratuur met zekere voorliefde de gedegenereerden, liefst de sexueele monstruositeiten tot onderwerp van behandeling gaat kiezen.

Op grond daarvan wijst Dr. W. den arts als psychiater in den toekomst een allerbelangrijksten werkkring aan, en is hem diep ingrijpende invloed verze kerd, geroepen als hij zal zijn om een taak te vervul len, die scherp en volkomen wordt uitgedrukt in de twee woorden: corriger Vhérédité.

Bange woorden voor hel Moderne optimisme, en waartegen in een »nicuw vak van/ax/öra«/" allerminst verweer ligt.

Over het droeve feit, dat men te Batavia en Soerabaia ook de rassen kerkelijk gescheiden had, zegt Ds. S. in de Z.rHoll. Kerkbode:

En nu komt hierbij wel de taal in rekening; maar toch niet alleen de taal. Het leven in Batavia eischt . dat zóó Dat kan niet anders. De Christelijke kerk zou zich daar compromitteeren, indien zij hiermee brak. Zij zou dan den hoogsten weerzin in de maat schappelijke kringen wekken, en de haat tegen de zen ding gaande maken. De blanke christenen moeten in Batavia en op Java toonen, dat het Christendom den Javaan niet naast den blanke wil zetten, maar aan de slip van zijn kleed wil laten hangen, of onderzijn voeten wil laten liggen; het Christendom moet toonen, dat het zijn kluister niet breken yil; dat het den Javaan toch eigenlijk ook niet voor een mensch houdt van gelijke beweging als wij; hem knecht laat en nooit zelfs de gedachte van broederschap bij hem laat vermoeden.

r Dat wij dat niet begrijpen, komt eenvoudig, omdat wij de zee niet over geweest zijn; maar ieder, die Java's bodem betrad, en een positie had in het maatschappelijk leven aldaar, begrijpt dat best, zegt men.

En wie ook hier in de zending leeft, begrijpt dat uit stekend. De zending moet dan ook dat spoor houden.

De gekleurden moeten stelselmatig buiten de zending gehouden worden. Nooit mag de zending een zaak van geloovige Javanen worden; zij moet de zaak der Europeanen blijven. En de zendeling en al wat van de zending is. moet zich kruipend laten groeten door al wat Javaan is, en ze straks in een afzonderlijke afdeeling van de gemeente bijeenvoegen.

Of de synode te Dordrecht er óók zoo over dacht?

Och, zij was de zee niet over geweest, en een huivering in de harten bleef niet geheel verborgen voor wie haar bij deze mededeeliugen gadesloeg. Zwijgen kon ze niet; er ging een stem op in haar midden: «dat is tegen Gods Woord; dat is tegen de leiding des Heiligen Geestes." De aanranding van het evangelie in deze zonde werd duidelijk gevoeld. Of de synode zich nader uitsprak, dat in de gemeenten in Indië en in het werk der zending aldaar alles, wat van Christus is, tot zijn recht moet komen, en de evangelische verhoudingen boven de menschelijke inzettingen der maat schappij voor den christen moeten gelden, bepaald ook voor den zendingsarbeid onzer kerken, — wij weten dat niet. De acta, die wij spoedig wachten, kunnen dienaangaaade meer licht geven. v t n b w d 9hb m k l

Doch wat denken de kerkeraden hierover? En wat denken onze lezers hierover? Vraag uw kind, dat iets van het evangelie verstaat, hoe het hieiover denkt.

Misschien antwoordt het wel met een wedervraag: «wanneer de Heere Jezus te Batavia naar prediking en avondmaal ging, waar zou Hij gaan? Ik denk bij de zwarten, en bij de blanken niet!" Uitnemend.

Want in Christus Jezus is noch Jood noch Griek, noch Scyth noch barèaar.

En daarom ook deze zonde moet uit onze Indien weggenomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 15 oktober 1893

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 15 oktober 1893

De Heraut | 4 Pagina's