'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 105

groei en oorlog. de jaren 1933-1945

104

Trouw. Het was toen nog gissen naar de wijze waarop Amerika erin geslaagd was deze te fabriceren.104 Sizoo zou nog vaak over het onderwerp schrijven en in 1946 verscheen van zijn hand het voor een breed publiek geschreven boek Atoomenergie dat werd aangeprezen met de tekst: ‘Atoomenergie. Gisteren: een belangwekkend onderwerp uit de theoretische natuurkunde. Vandaag: het schrikbeeld van de atoombom. Morgen: het uitgangspunt van een ongekende industrieele en maatschappelijk omwenteling. In dit boekje vertelt prof. G. J. Sizoo U over de atoomenergie juist datgene wat de hedendaagsche leek er van weten wil en moet.’105 Sizoo was inderdaad een van de weinigen in naoorlogs Nederland die goed op de hoogte was van de kernfysica en haar toepassingen. Dit was ook de regering niet onbekend, hetgeen ertoe leidde dat Sizoo na de oorlog een briefje ontving van minister-president Schermerhorn, waarin hem het beheer van een partij uraannitraat werd overgedragen. Deze partij was kort na de ontdekking van de kernsplijting in december 1938 door de Nederlandse regering aangekocht op advies van Sizoo’s promotor De Haas, die het vermoeden had dat er allerlei technische toepassingen in het verschiet lagen. Tien ton uraannitraat was gekocht en opgeslagen in het Kamerlingh Onnes Laboratorium te Leiden. Later zouden de vaten terecht komen in een gebouw in Delft, waar ze werden geregistreerd als gele verf en verborgen voor de Duitsers de oorlog zouden overleven. Toen aan Sizoo het beheer werd overgedragen was de voorraad inmiddels overgebracht naar het terrein van de voormalige artillerie-inrichting Hembrug. Toen Sizoo daar op zijn fiets heenging, bleek de voorraad tot zijn schrik te zijn opgeslagen in een voor iedereen toegankelijke loods met daarbij een bord met het opschrift: ‘Nederlandse Uraniumvoorraad’.106 Sizoo heeft er voor gezorgd dat de partij ter beschikking werd gesteld van de stichting fom, ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van kernfysica en kernenergie. Ook werd ongeveer honderd kilo naar het vu-laboratorium gebracht, waar het werd gebruikt op de afdeling radiochemie bij het onderzoek van F. Barendregt. In 1977 was er nog altijd 80 kilo in het natuurkundig laboratorium van de vu aanwezig.107 Deze naoorlogse ontwikkelingen zullen verderop aan bod komen. In het volgende hoofdstuk zal eerst nog nader worden ingegaan op verschillende aspecten van het eigen, christelijke karakter van de natuurkunde aan de vu in de jaren dertig.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen