'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 138

kernfysica en kernenergie

ons inzicht, tot verdieping van het besef onzer verantwoordelijkheid en tot beter verstaan en vervullen van onze opdracht’.16 De bezinning op de toepassingen van de kernfysica leidde uiteindelijk tot een bredere discussie over de relatie tussen natuurkunde en maatschappij. Want – welke consequenties men er ook aan verbond – de ervaring dat de natuurwetenschappers een belangrijke bijdrage aan de oorlogsinspanning hadden geleverd, had tot gevolg dat onderzoekers zich meer van hun maatschappelijke verantwoording bewust werden en zich niet meer uitsluitend als leveranciers van ideeën en apparaten lieten gebruiken.17 Sizoo’s naoorlogse lezingen en artikelen getuigen van deze verschuiving in thematiek. Sizoo sprak en schreef een aantal keren over onderwerpen als ‘De verantwoordelijkheid van de natuuronderzoeker’18 en op een congres van de cvng in november 1956 sprak hij over ‘Natuurkunde en samenleving’. Sizoo benadrukte enerzijds de waarde van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek ‘gedragen [...] door de zuivere drang naar inzicht, waarheid en wijsheid’, maar stelde dat de wetenschappers nooit de ogen mochten sluiten voor de gevolgen van de ontsluiting van ‘de in de schepping gegeven mogelijkheden’. Tenslotte riep hij de leden van de cvng op om volop aandacht aan deze kwesties te besteden, nu ‘de beklemming van de tijd verschoven schijnt van het gebied van het denken naar dat van het handelen’. 19

opbouw van het onderzoek in nederland Nederland wilde zo snel mogelijk de tijdens de oorlog opgelopen achterstand op wetenschappelijk gebied inhalen. Daartoe werd een aantal organisaties en onderzoeksinstituten in het leven geroepen, die een belangrijke rol zouden spelen in de wederopbouw en vernieuwing van het natuurwetenschappelijk onderzoek.20 In 1946 werd de stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (fom) opgericht met de bedoeling het fundamenteel natuurwetenschappelijk onderzoek in Nederland, met name op het gebied van de kernfysica, te stimuleren en coördineren. Sizoo was in 1946 mede-initiatiefnemer van fom; de naam was van hem afkomstig.21 Binnen fom was de aandacht aanvankelijk vooral gericht op de kernfysica. Hoewel er voor de oorlog in Nederland nog niet veel kernfysisch onderzoek was gedaan, zorgde

137

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen