GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 12

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 12

Rede gehouden bij de aanvaarding van het ambt van Hoogleeraar in de faculteit der Letteren en Wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

13 de zoogenaamde Ionische natuurphilosophie zeker niet physisch of kosmologisch in den gewonen z i n is, en dus ten onrechte den naam van natuurphilosophie draagt; hij toont aan, hoe ze zoo bestempeld is door het rationalisme, dat zijn eigen denkbeelden in haar w i l weervinden. In hoeverre JOEL hierin gelijk heeft, z a l ik op dit oogenblik niet beoordeelen; maar zooveel schijnt mij althans vast te staan, — straks k o m ik er op terug —, dat de Ionische philosophie volstrekt niet zoo zuivere physiek of abstracte begripsphilosophie is, als ZELLER het w i l doen voorkom e n ; en zeker is het karakter van de vóór-Sokratische philosophie in 't algemeen,

minstens evenzeer anthropologisch, als

p h y s i s c h : 20) de v r a a g naar het wezen, het zijn en worden der dingen, g i n g niet o m buiten de veel hoogere naar het zijn, het verleden en de toekomst van den mensch. — Maar ik zou afdwalen. Ik had het over de tegenstelling tusschen de Grieksche philosophie en de massa, en ik wees U er op, hoe die tegenstelling in beider wezen gegrond i s : de Grieksche philosophie stelt zich met haar streven tegenover de heerschende strooming. D e Grieksche wijsgeeren hebben dan ook nooit invloed gehad op de massa: populair waren slechts de Sophisten en de redenaars;

de G r i e k s c h e philosophie was in zooverre antinationaal.

PLATO'S oordeel over de barbaren zou niet licht door een gewoon G r i e k onderschreven w o r d e n . Ik

26

)

spreek stouter: er bestond vijandschap tusschen het volk

en de wijsgeeren: ook een Sokrates w e r d niet geduld, en toch stond hij n o g buiten de diepten der mystiek. Hoor

slechts

Theaetetus

28

de

beroemde

2 7

)

beschrijving die PLATO in zijn

) van den wijsgeer geeft:

„ Z o o laat ons dan, daar het u zoo goeddunkt, spreken over hen, die aan de spits staan. W a n t wat zou men kunnen zeggen van diegenen, welke zich alleen op slechte wijze met de philosophie b e z i g houden? G e n e n nu weten van jongs af allereerst niet den w e g

naar

de markt, noch w a a r het gerechtshof

het raadhuis of eenig ander vergadergebouw wetten

en besluiten, uitgesproken

of

van den staat i s ;

of geschreven,

zien noch

hooren z e ; bemoeiingen van kiesvereenigingen om de ambten en samenkomsten en maaltijden en drinkgelagen met sters, zich daarmede

fluitspeel-

bezig te houden, valt hun zelfs in den

droom niet i n . O f verder iemand voornaam of niet voornaam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904

Inaugurele redes | 69 Pagina's

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 12

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904

Inaugurele redes | 69 Pagina's