Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 10

11 het wordt weergevonden

in de G r i e k s c h e

politiek; ) 17

het is

inzonderheid in de politiek, dat de slechte zijde van deze kinderlijkheid, souvereine

de

jeugdige

Atheensche

onbezonnenheid,

gezien

wordt;

het

volk wordt als een kind geleid aan de

hand door zijne staatslieden; en als ze te veel vragen, dan werpt het hen w e g als een kind een stuk speelgoed; totdat er straks één komt, die zich niet laat w e g w e r p e n : In A l e x a n d e r

A l e x a n d e r de Groote.

den Grooten culmineert de uiterlijke zijde van

het G r i e k s c h e l e v e n :

Alexander,

de geniale jongeling op den

wereldtroon, het is bijna eene herhaling in 't groot van den Attischen demos als beheerscher

van Griekenland. E n A l e x a n -

der is het type, is de held van het Hellenisme. H e t is in het Hellenisme, dat deze kant van het Grieksche leven zijne triomfen viert, waarin al de pracht en rijkdom, al de zwier en gratie, al de liefelijkheid en aantrekkelijkheid der Hellenen tot ontplooiing k o m t . ) 1 8

Maar het is ook in het Hellenisme, dat de schaduwzijden het meest op

den

v o o r g r o n d treden. W a n t het Hellenisme mist

diepte. H e t is ten allen dage de roem van A l e x a n d e r , dat hij Oosten en W e s t e n , G r i e k e n en barbaren tot eenheid heeft.

M a a r wat hij vereenigde,

G r i e k e n meer

het waren G r i e k e n , die geen

waren, en barbaren, die het karakteristieke van

het Oosten ontbeerden. Z o o ontstond een bastaardras, niets

voortbracht,

overigens

gebracht

opging

steunde

op

dat zelf

der ouden roem en arbeid, en

in den uiterlijken glans

en schoonheid: de

diepte ontbrak. Z o o leverde het Hellenisme dan ook geen groot philosoof; slechts

de rhetoriek leefde

de tweede bloei der sophistiek W a n t de sophistiek deze

er in, en wellicht

was

er de laatgerijpte vrucht van.

is w e l de meest kenmerkende uiting van

richting in het G r i e k s c h e v o l k s l e v e n : de Sophisten, hoe

levendig schildert PLATO ze ons niet, als juist op deze kinderlijke voorliefde van het Grieksche volk voor het uiterlijke speculeerende,

als optredende met pracht en praal, zoekend door

uiterlijk vertoon, door schoone taal èn zoete stem en bevallig gebaar, het voor uiterlijk schoon zoo ontvankelijk gemoed

der

Atheners te bekoren, 19) en toch met al hun rumoer niets gevend dan schijnwijsheid, dan w a a n ! Ja, waan was het zoo vaak, die der G r i e k e n zin betooverde,

en hun oogen sloot voor wat er

hoogers en edelers onder hen leefde en streefde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen