Marnix' Byencorf - pagina 14
Openbare les gehouden aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
12 Il.
I.,
~,
Zoo is Marnix, ook al, wanneer hij in 1568, balling 's lands, arm en berooid, in Emden gastvrijheid vindt; 115) -het hart vervuld met zorg en medelijden over zijn geloofsgenooten, die achtergebleven, weerloos zijn overgeleverd aan Duc d' Alba, inquisitie en nieuwe bisschoppen; die, als zij, trouw blijvend aan hun geloof, de willekeurige inzettingen der kerk en de wijsheid der Lovensche klerken weer afwijzen, den vuurdood zullen sterven. En uit de volheid van zijn gemoed schrijft hij zijn Byencorf I der Heilige Roomsche Kerke. Een satire. Maar eene van bijzonderen aard; men heeft hierop te weinig gelet. Naar den vorm geen rechtstreeksche hekeling, komt zij toch in wezen, wat f Volkelt noemt, de Entriistungssatire nabij, veel nader althans dan aan de satire in engeren zin, die éénheid van stijl en voorstelling heeft, en verwantschap toont met de allegorie. Hier vinden we de onmiddellijke tegenstelling van het laaggezonkene en het hooge ideaal. lil;) Een steeds afwisselende aanwending van alle graden van ironie en sarkasme, tot bestrijding van een verderfelijk geachte leer, en een moordende tyrannie. Daarnaast en daaronder: de vol-ernstige handhaving en verkondiging der waarheid en de bezielde verdediging der vermoorde onnoozelheid.
Het boek zal in korten tijd zijn geschreven: waarschijnlijk de tweede helft van 1568; het karakter van het geschrift wijst op spontaneïteit; de verschillende tijdsbepalingen in den tekst: dood van Don Karlos, (Juli 1568), komst van Alva, Spaansche troepen in Groningen, het is 47 jaar na 1521, 4ï) geven goeden grond voor deze meening. De geestige opdracht aan den "Eerweerdighen, heylighen ende Hoochgheleerden Doctoor ende Magister Noster, Heer Franciscus Sonnius, Vader aller nieuwe bisschoppen in de Nederlanden", is gedateerd "den 5dell Januarij, welcke was dry Coningen avont, als de goede Catholycken hen vrolijc maken, ende roepen: De Coninck drinckt. IntJaer 1569". Daarmee is niet gezegd, dat Marnix alle materiaal in dien
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 18 oktober 1918
Inaugurele redes | 92 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 18 oktober 1918
Inaugurele redes | 92 Pagina's