Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 13

OMVANG E N I N V L O E D D E R Z U I D - N E D . IMMIGRATIE.

1 1

nen geen indruk meer op U te maken. Maar wanneer we de be­ schikking hadden over twee reeksen van gegevens, een nega­ tieve en een positieve, als ik ze zoo eens noemen mag, dan zou (dacht mij) allicht de waarheid toch wel te betrappen wezen. Doch na korten tijd werd het mij reeds duidelijk, dat het op die manier al even min zou gaan als op vele andere. Ware de ontruiming van Zuidelijk Nederland niet zoo geleidelijk verloopen als thans hét geval is geweest, de poging had kunnen slagen. Maar nu er ongeveer zes jaar zijn voorbijgegaan eer 't Parma gelukte de situatie volkomen meester te worden, was daar geen sprake van. Want wie staat er mij nu borg voor, dat niet tal van immigranten, alvorens zij naar 't Noorden gingen, eerst al in het Zuiden van stad tot stad getrokken zijn en dus bij een eventueel optellen twee, drie, misschien zelfs nog wel meer malen zouden worden meegeteld? Als uit Oudenaarde bijv. in 1582 en 1583 tachtig gezinnen vertrokken zijn ), Gent er tusschen 1584 en 1586 negen duizend verloor, zoodat onge­ veer een derde van de huizen in die stad te huur of te koop k w a m ) , terwijl Antwerpen — in 1585 alleen — weer door twintig duizend personen, dat is dus ongeveer een vier dui­ zend-tal families verlaten werd ), wie verzekert mij dan (vooral omdat zulke verhuizing binnen de grenzen der Zuide­ lijke provinciën, dank zij de verwarde omstandigheden van dien tijd, destijds veel is voorgekomen ) ) wie staat er dan voor in, dat bij die twintig duizend Antwerpenaars niet weer een, wie weet hoe groot deel dier oudenaardsche of gentsche vluchtelingen is geweest? De eenige methode, die onze fantasie niet al te ruim baan laat, is feitelijk nog deze, dat wij, na gezien te hebben welke betrouwbare getallen wij bezitten omtrent de toename der 1

2

3

4

') Messager der sciences et des arts, 1826, p. 362. ) VICTOR FRIS, Histoire de Gand (Brux. et Paris) p. 238. ) J. L. M. EGGEN, a. w., bldz. 10, 133. *) Na de inname van Lier (1532) bijv. trekken de Gereformeerden vandaar naar Antwerpen. In den zomer van 1584 zijn er te Gent, boven de gewone bevolking, niet minder dan twintig auizena vluchtelingen van het platteland te verzorgen. En zoo zou er meer te noemen zijn. Zie J. H . HESSELS, a. w., T. II, no. 196; III no. 919, 927, 963. A

3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen