"Aesthetisch" of "puriteinsch"? - pagina 3
Rede uitgesproken ter aanvaarding van het ambt van hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
HOOGEERZAME HEEREN DIRECTEUREN VEREENIGING, HOOGACHTBARE HEEREN HOOGESCHOOL,
ONZER
CURATOREN DEZER
HOOGGELEERDE HEEREN PROFESSOREN, Z E E R G E L E E R D E H E E R E N D O C T O R E N IN O N D E R SCHEIDENE WETENSCHAPPEN, WELEDELE HEEREN STUDENTEN, E N V O O R T S GIJ A L L E N , D I E H I E R H E E N Z I J T OPGEKOMEN OM DOOR U W E T E G E N W O O R DIGHEID AAN D E Z E PLECHTIGHEID LUISTER BIJ T E Z E T T E N ,
ZEER GEWENSCHTE TOEHOORDERS! In den strijd van taai voort- of langzaam uitlevende oude leuzen en twijfelend overwogen of stellig verkondigde nieuwe beginselen, schijnt zich in onze nieuwe letteren een verblijdende kentering der geesten te openbaren. Van de hoogte van het eenzame, heilige „ik" wil men weer afdalen naar de gemeenschap; van den schijn wil men naar het wezen; in de werkelijkheid zoekt men de idee; aan den vorm bindt men de gedachte; achter de zinnen speurt men de ziel. Een behoefte spreekt zich uit aan algemeene grondslagen, aan vastheid van richting, en zekerheid van doel. De grondwet, die luidde: de kunst om zichzelve, schijnt opge heven ; het woord tendens klinkt niet meer als een vonnis; God en gods dienst kwamen weer in het zicht. En historie en traditie beginnen weer waarde te krijgen. De beste kenner wellicht van onze nieuwste poëzie ziet met ingenomenheid den terugkeer der jongste Roomsche dichters tot het zuivere Katholieke dogma en de zuivere Katholieke atmosfeer; en de verzen van een jongen Calvinist verbindt hij onmiddellijk met de kunst van 17de-eeuwsche geestverwanten Z o o kan ook opnieuw weer de vraag gesteld worden, die den meesten reeds lang geen vraag meer leek: hoe is de verhouding van schoonheid en vroomheid, van kunst en gods dienst, van literatuur en christelijke moraal? Dat dit een kwestie is ook van groote practische beteekenis, weet men uit de geschiedenis van onze eigen letterkunde. Geen beschrijver daarvan, of hij geeft verslag van de conflicten tusschen Gereformeerde moralisten, en „vrijer" denkende kunstenaars. De sympathie gaat daarbij 5
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 januari 1925
Inaugurele redes | 31 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 januari 1925
Inaugurele redes | 31 Pagina's