Radioactiviteit en atoomtheorie - pagina 7
Rede, uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
10
G. J. SIZOO
N a d a t d e s u b a t o m i s t i e k e e n m a a l h a a r i n t r e d e in de p h y s i c a h a d g e d a a n , v o l g d e n n o o d z a k e l i j k e r w i j z e v a n v e r s c h i l l e n d e zijden de p o g i n g e n o m z i c h v a n de s t r u c t u u r d e r a t o m e n , in h e t
bijzonder
v a n de v e r d e e l i n g der p o s i t i e v e en n e g a t i e v e electriciteit in h e t a t o o m , een c o n c r e t e a a n s c h o u w e l i j k e v o o r s t e l l i n g te m a k e n . W e e r w a r e n h e t de r a d i o a c t i e v e o n d e r z o e k i n g e n , die de d u i d e lijkste a a n w i j z i n g e n g a v e n v o o r d e n w e g , die t o t de o p l o s s i n g v a n dit p r o b l e e m l e i d d e , e n w e e r w a s h e t h e t g e n i e v a n
Rutherford,
d a t v a n d e z e a a n w i j z i n g e n h e t j u i s t e g e b r u i k w i s t te m a k e n . D e bedoelde onderzoekingen hadden betrekking op den doorgang van a-deeltjes,
d o o r m a t e r i e en o p de a f w i j k i n g e n die d e z e d e e l t j e s ,
daarbij uit h u n o o r s p r o n k e l i j k e r i c h t i n g
ondergaan.
U i t de v e e l v u l d i g h e i d v a n h e t v o o r k o m e n v a n g r o o t e a f w i j k i n g s h o e k e n k o n w o r d e n afgeleid, d a t d e z e h e t g e v o l g m o e s t e n zijn v a n een k r a c h t i g e b o t s i n g t u s s c h e n een a-deeltje en één e n k e l a t o o m v a n het metaal. D e juistheid dezer conclusies werd door opnamen m e t de r e e d s e e r d e r g e n o e m d e n e v e l k a m e r a v a n W i 1 s o n, die h e t m o g e l i j k m a a k t e de b o t s i n g v a n een a-deeltje e n een a t o o m direct te p h o t o g r a f e e r e n ,
zeer fraai b e v e s t i g d . U i t g a a n d e v a n de
v e r o n d e r s t e l l i n g , d a t de ,,botsing*' w a s o p te v a t t e n a l s de door g a n g v a n h e t a-deeltje, d o o r h e t e l e c t r i s c h e v e l d v a n de p o s i t i e v e lading v a n het atoom, berekende
R u t h e r f o r d
n u u i t de g e
v o n d e n a f w i j k i n g s h o e k e n , de s t e r k t e v a n d e z e a t o m a i r e electrische v e l d e n . H e t b l e e k , d a t d e z e alleen k o n d e n w o r d e n v e r k l a a r d , door a a n te n e m e n d a t de p o s i t i e v e l a d i n g v a n h e t a t o o m g e c o n c e n t r e e r d w a s in een k e r n , v a n in v e r h o u d i n g tot de a f m e t i n g v a n h e t a t o o m z e e r g e r i n g e g r o o t t e , w a a r i n o o k v r i j w e l de g e h e e l e m a s s a v a n h e t a t o o m o p g e h o o p t w a s . O p relatief g r o o t e a f s t a n d e n v a n d e z e kern z o u d e n de e l e c t r o n e n r o n d l o o p e n in b a n e n , die de k e r n tot m i d d e l p u n t h a d d e n . O p g r o n d der p r o e v e n m o e s t a a n de k e r n een l a d i n g worden
t o e g e s c h r e v e n , die o n g e v e e r gelijk w a s a a n
a t o o m g e w i c h t v e r m e n i g v u l d i g d m e t de e l e m e n t a i r e
het
halve
electriciteits-
e e n h e i d . D a a r h e t a t o o m in zijn g e h e e l g e e n l a d i n g b e z i t t e n k a n , m o e s t h e t a a n t a l der o m h u l l e n d e n e g a t i e v e e l e c t r o n e n , w e l k e elk een e l e m e n t a i r e e l e c t r i c i t e i t s e e n h e i d d r a g e n , e v e n e e n s o n g e v e e r g e lijk zijn a a n h e t h a l v e a t o o m g e w i c h t . D e uiterst belangrijke v r a a g naar het nauwkeurig bedrag kernlading door
V a n
is, o n d e r s t e l l e n d e r w i j z e , den
Broek.
het
eerst
juist
der
beantwoord
D e z e hield zich bezig met het pro-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 oktober 1930
Inaugurele redes | 21 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 oktober 1930
Inaugurele redes | 21 Pagina's