1907-1908 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 143

138 voor goed en slecht is voor Bentham „de lust" en aldus „'t grootste geluk van het grootste aantal" de absolute maatstaf van alle waarde bepaling. Steunend op de evolutieleer heeft Spencer ook in zijn ethiek de grenslijn uitgewischt, welke bestaat tusschen een goed meiisch en een goed dier. „Spencer a confondu la morale avec I'liygiene et donné „Ie code ideal'' de la bonne santé qui reste, en dépit de l'évolutionisme absolunient distinct de celui de la bonne conduite, a moins (ju'on ne veuille faire de l'homme qu'une „bonne bete" i). üp ditzelfde standpunt staat Rutgers als hij moraal en hygiène identisch noemt. Arsène Duinont ^) baseert oen -moraal op de wetenschap. De wetenschappelijke moraal zou de toetssteen zijn voor hetgeen goed of slecht is ; „de waarde van een handeling voor de practijk moet bewezen worden aan het criterum van het effect". „De basis van de moraal is niet het geluk maar de waarde, niet de persoonlijke waarde maar de collectieve waarde". „Zooals de vrucht wijst op den boom, zoo toont de demographic aan wat de zeden waard zijn." In de demographic zou thans een objectieve maatstaf gegeven zijn, welke de Christelijke moraal zou missen. Op grond van de demographic verdedigt hij 't gebruik der alcoholische dranken, want de demographic toont aan, dat alle volken, die aan de spits der beschaving gestaan hebben, deze dranken gebruikten. Op dienzolfden grond veroordeelt hij 't N. M., want de demographic leert dat de kracht van Frankrijk daardoor vermindert. Zoo is de wetenschap de hoogste autoriteit geworden, en wordt de handeling beoordeeld naar het gevolg voor den Staat. Doch gevolg is geen oorzaak. Even min als voor het N. M. de economie de drijfveer is, zoo min is het algemeen belang de drijfveer voor de tegenstanders. Al is 't waar dat de demographic 't verkeerde van het N. M. objectief heelt aangetoond, daarom is de „morale scientifique" nog geen moraal. Want vóór ze kan aantoonen of iets als goed of als kwaad is te kenmerken moet de handeling reeds gedaan zijn. „La morale 1) M. Toiiasiolqiie. Les morales d'aujoiird'hui et la morale Chiétienne 1907 pag. 8G. 2) Arsène Dumont. La morale basée sur la Demographie. 1901.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen