1914-1915 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 143

135

Die kennis en die kunst heeft hij in dienst gesteld van een wereld- en levensbeschouwing, indruischend tegen die van de toongevers zijner eeuw, doch vruchtbaar zaad voor de toekomst in zich bevattend" ^) (pag. 82). Is bij BiLDERDijK de strijd tegen de vaccinatie van ondergeschikt belang en meer vrucht van te ver gevoerde reactie dan gevolg zijner beginselen, geheel anders is het geval met CAPADOSE. Behalve enkele vergeten brochures over kerkelijke twisten, heeft hij geen geschriften nagelaten dan die over de vaccinatie handelende. Zijn naam als geleerde en denker staat of valt dus naarmate het oordeel daarover gunstig of ongunstig moet luiden. Dat het een veroordeeling is, is niet twijfelachtig, daar profeteeren, schelden en verdacht maken de rol vervullen van argumenten, en trots veel schijngeleerdheid over de theoretische grondslagen der geneeskunde, het geneeskundig gedeelte geheel ondergeschikt gemaakt is aan zijn, in dezen constantinopolitaansch voorzienigheids-geloof, gesteund op misplaatste bijbelteksten. • Op geen enkelen geneesheer hebben de geschriften van CAPADOSE dan ook eenigen invloed uitgeoefend. Alleen op theologen en juristen en de eenvoudige vromen heeft het suggestief gewerkt en wellicht nog meer indirect dan direct. In dien tijd toch dat mannen als DA COSTA en KEUCHENIUS veel te lijden hadden van de onverdraagzaamheid der verdraagzaamheid-predikers — de Afgescheidenen zelfs van de dragonnades enz. — is het te begrijpen, dat zij, niet in staat om den inhoud zakelijk te oordeelen, in de eerste plaats dachten, dat ook de strijd der geneesheeren tegen CAPADOSE, zijn Christelijk belijden betrof, en daarom ook bij verschil aangaande zijn theologisch standpunt, het toch voor hem opnamen, niet inziende, dat daarmede ook het medisch gedeelte veroordeeld was. Gegeven dus de bepaalde politieke en religieuse stroomingen in Nederland, is het lang standhouden der Bilderdijkiaansche dwaling, door den suggestieven invloed, welke CAPADOSE op leeken uitoefende, verklaarbaar. Doch met den tijd neemt de macht der suggestie af en krijgt het denkend verstand meer zijn rechten. Prof. DE COCK,-) eerst op zijn reis in Schotland vernomen hebbende, dat de ') O. KALFF. Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, 7e deel, 1912. 2) H. DE COCK. Waarom heb ik mijne kinderen laten vaccineeren, 1871, 2e duizend-tal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen