1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 42

34

aan het optreden van gelijke organen, laat zich een zeer groot aantal voorbeelden aanhalen. ') Een bekend voorbeeld is het oog dat bij sommige eencelligen, en evenzoo bij lagere dieren in gelijke samenstelling optreedt en bij hoogere vormen vaak op analoge wijze is gebouwd. Zoo bestaat er een zeer verregaande analogie in de bouw van het oog der cephalopoden en dat der gewervelde dieren. Ook bij andere zintuigen komt een geheele of gedeeltelijke analogie in bouw veelvuldig voor. Het gehoorzintuig in den poot van den krekel toont sterke analogie in bouw met het gehoororgaan bij de vertebraten. Op histologisch gebied is het zelfde verschijnsel waar te nemen. Alle snelwerkende spiercellen, alle zenuw-cellen bij alle dieren zijn in principe gelijk gebouwd. Het DARWINISME is niet bij machte dit verschijnsel te verklaren. Immers al zou' men aannemen dat door een selectie in den strijd om het bestaan de dragers der genoemde organen in allerlei diergroepen tot de overlevenden behoorde, het ontstaan dier organen door variatie of mutatie of kruising is daarmede geenzins toegelicht. Het schijnt veeleer, alsof deze vormingsinstinkten soms als complex-geheel, soms met andere elementen tot afwijkende, maar steeds harmonische complexen verbonden, zich dan hier dan daar in het leven realiseeren. Even merkwaardig, echter veel minder bekend is het optreden van analoge gebruiksinstinkten, waarbij soms gelijke, soms ook verschillende organen instinktief voor een bepaalde handeling worden gebezigd. Het gebruik van de monddeelen, de voortbeweging, het gebruik van vergiftige klierstoften, het verwijderen van schadelijke lichaamsbestanddeelen uit de lichaamsvochten (lever, nier, witte bloedcellen) zijn voorbeelden van analoge gebruikinstinkten met analoge organen. De electrische ontladingen van sommige visschen zijn echter m.i. een opvallend voorbeeld van analoog gebruik van verschillende organen (vervormde spier bij Torpedo en Raja, vervormde klier bij Malapterurus). -) Evenzoo is merkwaardig hoe bij Sipunculus (een lagere wormsoort) vrij in het lichaamsvocht, als infusorien zwemmende tril') FRIEDMANN. Die Konvergenz der Organismen. 1904. ^) GARTEN. Electrophysiologie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen