1919 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 89

75 elke psychose afzonderlijk vinden. Ons standpunt laat plaats voor verschillende opvattingen en dwingt ons volstrekt niet tot een eenzijdig psychische. HEINROTH'S psychomonisme bracht er hem toe alle somatische afwijkingen bij krankzinnigen te beschouwen als gevolgen der psychische stoornis of als accidentia. „

...

Het wezen der psychose zoekt HEINROTH in

Passiviteit

.

,

blijvende onvrijheid of passiviteit. „Alle toestanden, die langen tijd dat kenmerk dragen, zijn psychosen". Daarmee neemt hij positie tegen de theorie: psychosen zijn ziekten van de hersenschors; deze meening was toen ter tijd nog wel niet zoo geformuleerd, maar wel was er de kiem reeds voor gelegd. Door zijn bijvoeging: blijvend maakt hij een klove tusschen een acute alcohol-intoxicatie en een licht-maniakale psychose; of die scheiding echter gemotiveerd is ? In de praktijk maken we dit verschil natuurlijk, maar wetenschappelijk kunnen we dat verschil niet maken, alleen op grond van den tijdsduur. Is een hypomanie misschien ook niet een intoxicatie ? Ware dat met zekerheid aan te toonen, dan zouden we zoowel in uiterlijke verschijnselen als ook in wijze van ontstaan gelijke toestanden voor ons hebben. Het wezen der psychosen zou dus berusten op een ontbreken der psychische activiteit, waardoor de passiviteit op den voorgrond treedt. „Ontbreekt die activiteit, dan bepaalt onze wil niet meer ons denken en handelen en ontstaat er uitsluitend passieve geestelijke werkzaamheid".') Deze opvatting omtrent het wezen der psychosen vinden we telkens in de psychiatrische litteratuur terug. In onze dagen schrijft JASPERS : „In ons zieleleven bestaat een groote tegenstelling tusschen willekeurig handelen en onwillekeurig beleven, tusschen activiteit en passiviteit. Het is een teeken van gezond zieleleven, wanneer de verhouding tusschen deze beide groepen van verschijnselen intact is. osvchose

') Passieve psychische werkzaamheid, een «chijnbare tegenstelling, maar toch juist: onze psyche kan werkzaam zfn, zonder dat we daarbij het gevoel hebben van activiteit; dan is onze wil in rust en kunnen we daarom spreken van onwillekeurig beleven; onze ziel is dan echter volstrekt niet in rust.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen