1920 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 67

61 inderdaad meer kentheoretische onderstellingen behoeft dan de physica en chemie. Maar anderzijds geloof 'k niet, dat hij er in is geslaagd nauwkeurig genoeg te bepalen, waarin dit nieuwe bestanddeel schuilt. Ook niet in deze brochure, die men een herziene Duitsche uitgave van 't tweede deel der History and Theory of Vitalism zou kunnen noemen. Deze gedachte wil 'k trachten te staven langs den volgenden weg: Ten eerste brengt de critiek op z'n causaliteitstheorie aan 't licht dat deze vitatistische verklaring der biologische verschijnselen in onderscheiding van die welke het psychovitalisme geeft onnoodig en zelfs logisch ongeoorloofd is. Ten tweede wil 'k kort aanduiden, hoe deze fout psycologisch valt te verklaren uit z'n methode. Het derde deel zal voor het kernvraagstuk der biologie aan 't vitalisme de eer geven het juist gesteld te hebben, maar ook aantoonen, hoe 't daarbij in de fout verviel de probleemstelling voor de oplossing aan te zien. 1. C r i t i e k op de c a u s a l i t e i t s t h e o r i e van D R I E S C H . Dat deze vooropgaat .bevreemde niet. DRIESCH noemt vitalist ieder, „der eine Autonomie, das aber heiszt, einen besonderen Kausalitatstypus für das Lebendige, lehrt." (pag. 57). Z'n logische causaliteitsontleding is dus de grondslag voor heel z'n systeem. Het eigen type der causaliteit bij 't levende is de causiliteit van de geheelheid. Maar die geheelheid heet op pag. 42 identiek met individualiteit. Daar hij hier de Kantianen wil overtuigen, is 't logisch dat hij met KANT'S eigen deduceeringsmethode de individualiteit als categorie tracht af te leiden. A. Indien men de eigenschappen der natuur-keninhouden verwerkt onder de logische kategorie van „kenmerk", dan is, hoewel volledige beschrijving van de individualiteit onmogelijk is, een begrip of begripsrepresentant wèl mogelijk door 'n volledigconjuctief oordeel, 't Conjunctieve oordeel nu kan, volgens de mooie onderscheiding van SIGWART ') dienen ter beschrijving in 't verhaal en ter verklaring in de definitie. Hoewel DRIESCH deze onderscheiding niet aanbrengt, bedoelt hij toch alleen 't laatste en duidt dit waarschijnlijk aan door den term „volledig"; dit ') CHR. SIGWART, Logik I^ 1911, pg. 216.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen