1925 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 53

55 over de prikkelgeleiding door zenuwen een eerste stap zijn geweest in de richting der experimenteele psychologie. Na HELMHOLTZ dient als voorlooper nog genoemd te worden onze landgenoot DONDERS, die reeds psychische processen van hooger orde in zijn onderzoekingen betrok. Hij maakte de reactie gecompliceerder, doordat er een keuze gedaan moet worden tusschen twee voorgestelde bewegingen: de zoogenaamde keuze-reactie. Het psychisch proces is bij deze proeven weer samengestelder: naast de waarneming, de voorstelling en den wil, komt hier nog het moment van overleg en van keuze bij; de proefpersoon moet zijn aandacht vestigen op den aard van de prikkel, hij moet onderscheid maken tusschen de eene of de andere prikkel, en vervolgens moet hij bedenken: ,,bij déze prikkel moet ik déze reactie kiezen"; en daarna volgt pas de wilsimpuls. Toch verloopt dit geheele proces nog in zeer korten tijd. Op verschillende wijzen kan men deze proeven varieeren, en bij allerlei experimenteel-psychologische onderzoekingen komen deze proeven telkens terug. Na deze eenvoudige en elementaire onderzoekingen volgt als verdere belangrijke stap het vinden van de zoogenaamde Wet van WEBER—FECHNER, een wet, door WEBER gevonden en door FECHNER nader toegepast. WEBER heeft vastgesteld, dat een prikkel, die door ons waargenomen wordt, in een bepaalde verhouding versterkt moet worden, voordat wij ook de waarneming hebben van een sterkeren prikkel; of, met andere woorden uitgedrukt; wordt de prikkel, die een gewaarwording geeft, sterker, dan krijg ik eerst dan een juist merkbaar verschil in gewaarwording, wanneer de versterking een bepaald deel van den oorspronkelijken prikkel is. Men zegt ook wel, dat de relatieve onderscheidsdrempel constant blijft, of ook, mathematisch uitgedrukt: wanneer de gewaarwordingsintensiteit in een arithmetische verhouding toeneemt, neemt de prikkelintensiteit in geometrische verhouding toe. ^) Deze wet geldt binnen bepaalde grenzen, en de verhouding is voor de verschillende zintuigen ongelijk. Bij druk- en gehoorprikkels moet de versterking 1/3 bedragen van den oorspronkelijken prikkel, bij lichtgewaarwordingen ^Uoo- Met het oog kunnen we dus relatief veel kleinere verschillen waarnemen, dan met de andere zintuigen. Wanneer men b.v. twee lijnen van ongeveer gelijke lengte naast elkaar heeft, kan men, natuurlijk met een goed gezichtsvermogen, zien, dat een lijn van 101 m.M. lengte langer is dan een van 100 m.M. Bij het spiergevoel, waardoor wij een indruk verkrijgen "^an de ') Th. ELSENHANS, Lehrbuch der Psychologie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen