1925 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 60

ÓO

welke de samenstelling en de bouw der hersenen in hoofdzaak het verloop der voorstellingen bepaalt. PROF. L. BOUMAN heeft een uitvoerig associatie-onderzoek ingesteld bij normalen en krankzinnigen, en kon bij verschillende vormen van geestelijke stoornissen verschillen in de associaties vaststellen. Waar het aantal coördinatie-associaties overwoog, bleek er een geneeslijke vorm van krankzinnigheid te bestaan. ^) BOUMAN heeft er voor gewaarschuwd, niet te veel beteekenis aan deze onderzoekingen toe te kennen. In een aardig voorbeeld geeft hij aan, hoe weinig objectieve waarde aan bepaalde uitkomsten mag worden gehecht. Toen hij bij één van zijn patiënten, een eenvoudig werkman, een mooi klankassociatietype had gevonden, noteerde hij dit met bijzondere vreugde. De proefpersoon, die dit vernam, zei daarop: „ik kan het ook wel anders". Terstond werd hij weder voor het apparaat gezet, en reageerde nu met coördinatie-associaties. Behalve het onderzoek naar den aard der associaties speelt bij deze experimenten een groote rol het bepalen van den reactietijd, d.i. de tijd tussohen het uitspreken of tonen van het prikkelwoord door den onderzoeker, en het uitspreken of schrijven van het reactiewoord door de proefpersoon. Men kent wel een gemiddelde reactietijd (0.3—-0.45 secunde), maar daarnaast komen zooveel variaties voor, dat men ook daarvoor naar oorzaken gezocht heeft. Vooral wanneer bij betrekkelijk eenvoudige en voor de hand liggende associaties de reactietijd ver boven het gemiddelde gevonden werd, heeft JUNG gedacht aan den invloed van bepaalde voorstellingscomplexen, die voor de proefpersoon persoonlijk van veel gewicht zijn, en daarom gepaard gaan met een intensieven gevoelstoon. Wanneer ik door het hooren van een bepaald woord een onaangename herinnering krijg, zullen mijn gedachten daar even door vastgehouden worden, en zal ik aarzelen, het reactiewoord, dat bij mij boven komt, uit te spreken. Volgens JUNG behoeft de oorzaak van dezen langeren tijd de proefpersoon niet bewust te zijn. Op deze wijze kunnen langere reactietijden een middel vormen tot het vinden van bewuste of ook onbewuste voorstellingscomplexen, die met een bepaald affect verbonden zijn. Zoowel FREUD als JUNG hebben er op gewezen, dat onbewuste voorstelingen, en vooral zoogenaamde complexen, een zeer groote beteekenis hebben voor onze uitingen. Men denke slechts aan het boekje van FREUD: Die AUtagspsychologie, waarin hij aangeeft, hoe het verspreken, het verschrijven, en het vergeten van woorden of namen gevolg kan zijn van bepaalde ^) Psychiatrische en Neurologische Bladen, 1905 en 1908.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen