1925 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 54

5+ houding en den stand onzer spieren en ledematen, is er een verhouding van 1 op 17 gevonden; dit spiergevoel komt ons te pas bij het bepalen van het gewicht van voorwerpen in de vrije hand. Wanneer we een voorwerp op onze hand wegen, zonder dat de hand daarbij gesteund wordt, is het zoowel het spiergevoel als het drukgevoel, dat ons het gewicht van het voorwerp doet kennen. Bij een verhouding van ^U-, wil dat dus zeggen, dat als we een gewicht van 170 gram in onze hand hebben, we pas door een vermeerdering van dit gewicht met 10 gram den indruk krijgen van een zwaarder gewicht. Hoezeer deze vondsten ook berustten op een nauwkeurig experimenteel onderzoek, bleek toch bij herhaling en voortzetting van deze onderzoekingen, dat er allerlei beperkingen moesten gemaakt worden. Niet alleen werden door verschillende onderzoekers verschillende verhoudingen gevonden voor hetzelfde zintuig, maar men bemerkte ook, dat in ieder geval de gevoeligheid voor de verschillen in prikkelsterkte afhankelijk was van de geheele gesteldheid van de proe:^ersoon, van de mate van vermoeidheid, van de oefening, van de opmerkzaamheid, en tal van andere factoren. Is iemand vermoeid, dan is er een gropter verschil in prikkel noodig, voor dit wordt opgemerkt, dan zonder vermoeidheid. Is de opmerkzaamheid zeer sterk gericht op de proef, dan zal een kleiner verschil voldoende zijn. Nu zijn er methoden, waardoor het mogelijk is, den invloed van deze subjectieve verschillen tot op zekeren graad uit te schakelen, maar toch kan er daarom reeds niet gesproken worden van een algemeene geldigheid van deze wet. Bovendien bleek, dat deze wet in 't algemeen slechts geldt voor de prikkels van gemiddelde sterkte, en niet meer van toepassing is, wanneer de prikkels gering of sterk zijn; in deze gevallen verandert de verhouding of wordt er in 't geheel geen verschil waargenomen. Bij vergelijking van gewichten blijft b,v, de verhouding nagenoeg constant tusschen 100 en 1000 gram. Desniettemin moet deze wet toch beschouwd worden als het begin van een nieuwe periode van onderzoek, zoowel op physiologisch als op psychologisch gebied. Voor FECHNER heeft deze wet een psycho-physische beteekenis; het zoogenaamde maatbeginsel van de gewaarwording is voor hem de hoofdzaak; en hierin ziet hij tevens een grondwet voor de verhouding van de psychische en de physische wereld, van lichaam en ziel. Psychologen, waaronder WUNDT in de eerste plaats, herleidden deze wet tot de meer algemeene ervaring, dat wij in ons bewustzijn slechts een relatieve maat bezitten voor de intensiteit of sterkte der toestanden, die in het bewustzijn aanwezig zijn; deze wet is volgens hem een speciaal geval van een algemeene wet van de „relativiteit der bewustzijnstoestanden"•

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen