1926 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 167

157 kenmerken fo.a. ,,waren-merken") en bij begrippen. De verwarring van de twee laatste — dit terloops, daar ik het straks toch noodig heb — heeft ook hier wanhopig veel kwaad gedaan. Indien ik vijf p/iaenotypische gestalten beschrijf door 'n verzameling van vier „merken", dan kan 't gebeuren, dat twee gestalten in drie merken overeenstemmen en in één verschillen De drie merken zijn dan beiden gemeen. Vertoonen de vijf gestalten deze drie merken, dan zijn de laatste allen gemeen, dus algemeen. Deze algemeenheid van merken is natuurlijk wèl te onderscheiden van de algemeenheid in de wereld van het begrijpen. Want eerstens dient men bij de begripsvorming methodisch te werk te gaan; met twee gestalten heeft men in de hioloëiG slechts te maken als het resultaat van twee ;genotypische lijnen Phaenotypische volkomen overeenstemming is niet steeds het gevolg van genotypische overeenstemming. De eerste mag dus wel doen besluiten tot de algemeenheid van met zichzelf idente merken, niet tot het allen gemeen-zijn van een met zichzelf idente afstammingslijn. Ordent men nu de merken-groepen naar hun volheid, dan kan 't gebeuren, dat twee gevonden gestalten, die drie kenmerken gemeen hadden en in één verschilden, in de volste groep overeenstemmen, in de eenvoudigste daarentegen verschillen; de overeenstemming heet dan accidenteel. Maar er is geen ds minste grond dit woord niet te gebruiken, indien de overeenstemming omgekeerd de drie armer merkengroeper betreft; want het merk is als zoodanig altijd accidenteel. Dat is hef begrip echter nooit. Twee genotypies begrepen gestalten, b.v. twee kinderen van dezelfde ouiers, hebben idente genotypische lijnen gemeen tot het moment van de conceptie van het individu der eerste gestalte. Uit deze voorbeelden blijkt, dat het idente alleen door vergelijking in een gemeen en een ongemeen of bijzonder deel vervalt. Nooit is dus het idente als zoodanig alge meen, het wordt dit altijd eerst door vergelijking en dan geldt dit bovendien nog slechts een deel van het idente. Ook het — steeds concrete — idente becSripssegment wordt dus eerst algemeen door vergelijking. Het algemeene zal hier, indien het bij vergelijking aanwezig blijkt, evenveel van dezelfde realiteit bezitten als het bijzondere, n.l. een begripmatige, dus waarheid insluitende realiteit.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen